• • بــه دانش آموزان اجازه انتخــاب برخی گزینه ها از موضوع یا عنوان مورد مطالعه را بدهید.

  

• • • این امکان را برای دانش آموزان فراهم کنید که قسمت هایی ازمحتوا را در فایل اختصاصی خود کپی کنند و یا یادداشت های خود را در فایل اختصاصی بنویسند.

  

• • فناوری را مشارکتی کنید

• • گروه هــای کاری تشــکیل دهید. برای مثال: مســئله ای برای دانش آموزان طرح کنید و از آن ها بخواهید با بهره گرفتن از فناوری آن را حل کنند.

• • هر گروه را حول یک رایانه جمع کنید (اما مطمئن شوید که فضای دید کافی برای هر دانش‌آموز وجود دارد).

• • اعضای گروه را در ارزیابی کار یکدیگر درگیر کنید.

• • از گروه ها بخواهید در فرایند یاددهی- یادگیری به بقیه اعضای کلاس بازخورد بدهند.

• • از مواد آموزشی فناوری یادگیری در آموزش‌ها به روش خود- آموز استفاده کنید و در فواصل زمانی معینی به منظور مرور و بازبینی، کار را متوقف کنید و به مرور و بازبینی بپردازید.

• از دانش آموزان بخواهید به صورت گروهی یک پروژه پژوهشی را با بهره گرفتن از فناوری به اجرا درآورند.

در کار تلفیق فناوری و یادگیری دقت داشته باشید

• • از دانش آموزان انتظار نداشته باشید از فناوری یادگیری فقط به واسطه وجود آن استفاده کنند. فناوری را با یادگیری تلفیق کنید.

• • استفاده از بسته نرم افزاری را با اجرای مطالعات موردی مبتنی بر مواد آموزشی همراه کنید.

• • از فناوری در ســخنرانی خود اســتفاده کنیــد و بعد به مواد آموزشی ارجاع دهید.

• • ‌گروه‌های کاری خودآموز را شکل دهید؛ به نحو ویژه ای که از فناوری یادگیری استفاده کنند.

• • از فناوری به صورت شــیوه ای در ترکیب با شــیوه های دیگر یادگیری یا به صورت موازی با آن شیوه ها استفاده کنید. برای مثال: یــک کار کارگاهی را اجرا کنید. ســپس از دانش‌آموزان بخواهید شبیه سازی نرم افزاری آن را مرور و درباره آن بحث کنند.

• • از مواد، برای نمایش وضعیت‌هایی که در غیر این صورت ممکن نخواهند بود، استفاده کنید. برای مثال: کدام یک می‌تواند خطرناک، گران، آهسته و … باشد.

• • از دانش‌آموزان بخواهید وضعیت‌ها را مرور کنند و تجربه ها و موقعیت‌ها را در فرصت‌های مناسب تکرار کنند.

• • از یک بسته نرم افزاری بخش هایی مرتبط با محتوای آموزش را انتخاب کنید. از مواد نامناسب استفاده نکنید.

• • از فناوری یادگیری برای پروراندن یک نکته یا برای تقویت یک ایده متناسب با موضوع درس استفاده کنید.

• کارها یا موضوعاتی را در نظر بگیرید که با بهره گرفتن از فناوری می‌توانند بهتر یادگرفته شوند.

کار با فناوری را پی گیری و بررسی کنید

• • از دانش آموزان بخواهید درباره تلفیق فناوری با یادگیری، نظر و بازخورد بدهند.

• • از فناوری یادگیری به عنوان مبنایی برای اصلاح کار آموزش بهره بگیرید.

• • از سایر همکاران بخواهید درباره نتایج تلفیق فناوری و یادگیری بازخورد بدهند و از نتایج و پیشنهادها برای اصلاح کار کلاس خود استفاده کنید.

• • به نتایج امتحان پس از بهره‌گیری از فناوری نگاه کنید و با نتایج به دست آمده از به کارگیری شیوه های دیگر مقایسه کنید و نتایج مقایسه را به دانش آموزان منتقل کنید.

• • از کمیته ها یا ‌گروه‌های کلاسی بخواهید درباره تلفیق فناوری و یادگیری بازخورد بدهند یا پیشنهادهای خود را ارائه کنند.

• اطمینــان حاصل کنیــد که از بازخوردهای به دســت آمده به اندازه کافی استفاده کرده‌اید و به دانش آموزان نیز درباره آن توضیح داده‌اید.

از فناوری برای ایجاد تعامل استفاده کنید

• • در هر کلاس، حداقل یک فعالیت مبتنی بر فناوری یادگیری داشته باشید.

• • اطمینان حاصل کنید که دانش آموزان به ثبت نتایج فعالیت های خود قادر هستند. این کار شاید با یادداشت کردن یا گرفتن کپی چاپی از مطالب قابل اعمال باشد، اما مراقب باشید، بعضی از دانش‌آموزان به پرینت گرفتن از مواد تمایل بیشتری دارند تا خواندن آن.

• • کاری را برای دانش آموزان در نظر بگیرید و ده دقیقه به آن ها فرصت دهید تا آن کار را به کمک رایانه انجام دهند و گزارش تهیه کنند.

• • سؤالات یا مسئله هایی را برای دانش آموزان طرح کنید و از آن ها بخواهید با بهره گرفتن از یک بسته نرم افزاری آن را حل کنند.

• • بــه دانش‌آموزان یک کتاب کار یــا برگه کار بدهید تا با آن با بهره گرفتن از رایانه کار کنند.

• • دانش‌آموزان را عادت دهید درباره آن چه یادگرفته‌اند، گزارش بنویسند.

• • از دانش‌آموزان بخواهید جاهای خالی یک پرسشنامه را مطابق بــا آن چه تاکنون یاد گرفته‌اند پرکنند و از نتایــج آن برای ثبت کار کلاسی به عنوان یک مبنا استفاده کنید.

• دانش‌آموزان را به پرســیدن سؤالات ‌در مورد بسته نرم افزاری تشویق کنید.

کار با فناوری را رقابتی کنید

• • گروه‌ها را در کارهایی درگیر کنید که به وسیله گروه‌های دیگر نمره داده می‌شود.

• • از گروه ها بخواهید پوستری از نتایج کار و یافته‌هایشان تهیه کنند. این پوسترها را ارزیابی کنید.

• • از دانش آموزان بخواهید با اســتفاده از فناوری مشکلی را حل کنند و با رأی گیری در کلاس، به بهترین راه حل رأی بدهند.

• • به بهترین پروژه، راه حل و … جایزه بدهید.

• از دانش آموزان سال‌های بالاتر یا هم عرض بخواهید که به کار دانش آموزان شما نمره دهند.

اهداف را در نظر بگیرید

• • اهداف و مقاصد کاربری فناوری ً را روشن کنید؛ خصوصاً در مواردی که اهداف در بســته نرم افزاری وجود ندارند. در صورت امکان یک نسخه چاپی کاغذی تهیه کنید.

• • از دانش آموزان کلاس بخواهید اهداف جلسه را تنظیم کنند؛ اهدافی مثل ترتیب دادن با روش بارش مغزی و نوشتن اهداف روی یک جدول نمایشی.

• • یــک جدول زمانی یا یک برنامه زمان بندی برای دانش آموزان بنویسید تا آن را دنبال کنند.

• دانش آموزان را عادت دهید کارشــان را به طور مستمر ثبت و تحقق هدف ها را به صورت روزانه پی گیری کنند.

فناوری را قابل فهم کنید

• • دانش آموزان را به طرح سؤال تشویق کنید.

• • به سؤالات با صداقت پاسخ دهید.

• • پاسخ سؤالاتی را که خود نمی توانید پاسخ دهید، جست وجو کنید.

• • بین نظر و دلایل منطقی و مستند، تمایز قائل شوید.

• • فهرستی از سؤالات متداول دانش آموزان تهیه کنید.

• • دانش آمــوزان را به دیگر فهرســت های ســؤالات متداول یا وب سایت های مرتبط ارجاع دهید.

• • از دانش آموزان بخواهید فهرستی از سؤالات را گردآوری کنند. این می‌تواند یک تمرین گروهی باشد.

• • از ‌گروه‌های دانش آموزان بخواهید ســؤالات سایر ‌گروه‌های دانش آموزان را مورد بررسی و پاسخ دهی قرار دهند.

به طور کلی بسیاری از کشورهای پیشرفته، سرمایه­داری از موقعیت نسبی مستحکمی در حوزه­ هایی از تجارت خدمات خود بهره مند هستند که البته در بسیاری از موارد، این موقعیت نسبی مستحکم به مرور زمان با تغییراتی مواجه گردیده است که خود نمایشگر تغییر وضعیت رقابتی این کشورها و جنبه­ های پیچیده­تر تکمیل تجارت دوجانبه­ی آن­هاست. در برخی از کشورهای در حال توسعه بخش خدمات در تجارت خارجی نقش چندان مثبتی نداشته و تجارت خارجی آن­ها بر روی صادرات کالاها متمرکز است. با این وجود ‌در مورد بسیاری از کشورهای در حال توسعه، درآمدهای بخش گردشگری و نیز درآمدهای ناشی از اشتغال نیروی کار آن­ها در خارج از کشور مثبت است. به دیگر سخن، این کشورها وابسته به حرکت اشخاص به سوی خارج از مرز به ‌عنوان ارائه ­دهندگان خدمات و ورود اشخاص به درون مرز به عنوان خریداران خدمات یا گردشگر است.

یکی از ویژگی­های تجارت خدمات آن است که صادر کنندگان خدمات نمی دانند در حال صادر ­کردن هستند. این موضوع به خصوص ‌در مورد شیوه مصرف در خارج صادق است. در این شیوه شرکت­های خدماتی با عرضه خدمات به شرکت­های خارجی مقیم داخل، کسبه و تجاری که موقتا در بازار حضور دارند و همچنین دفاتر محلی مؤسسات بین‌المللی، درآمد ارزی کسب می‌کنند بدون آنکه این فعالیت­ها را صادرات بدانند.

ویژگی دیگری که برخی از خدمات دارند این است که کیفیت و حسن شهرت ‌در مورد آن­ها، حتی مهم­تر از کالاهاست که از طریق نام­ها و علائم خاص تجاری جلوه کرده ­اند. این موضوع همراه با عوامل تکنولوژیکی، در حیطه­های دیگری از خدمات می ­تواند ورود تازه واردان به بازار جهانی خدمات را با اشکال روبرو سازد. همچنین عوامل فرهنگی نیز می ­تواند ‌در مورد بخش­هایی از خدمات به ‌عنوان یک مزیت قلمداد شود.

سهم هر یک از بخش­های خدمات در تجارت خدمات هر کشور متفاوت است، زیرا که برخی از خدمات سرمایه بر، برخی کاربر و برخی متکی به تکنولوژی هستند که با توجه به شرایط اقتصادی هر کشور، خدمات خاصی مزیت نسبی یافته و سهم بیشتری از تجارت خدمات آن کشور را در بر ‌می‌گیرد. مثلا در انگلستان درآمدهای خدماتی بیشتر از طریق خدمات مالی نظیر بانکداری، بیمه و خدمات مشاوره­ای به دست می ­آید. درآمد­های خدماتی بلژیک بیشتر مربوط به خدمات پردازشی است و کشور فرانسه درآمدهای خدماتی خود را مدیون خدمات گردشگری و خدمات فنی، فعالیت­های مهندسی و مدیریتی است. در کشور سوئیس نیز خدمات گردشگری و خدمات بانکی نقش قابل توجهی در درآمدهای خدماتی دارند ( کمالی اردکانی و نصیری،۱۳۸۳). در صورتی که در کل اقتصاد جهانی سهم هر یک از زیرشاخه­های خدمات مشخص شود؛ گردشگری و خدمات مالی سهم بسیار بالایی دارند. به نظر می­رسد که بتوان گردشگری و خدمات مالی را شاخصی برای بخش خدمات در نظر گرفت. در ایران حدود ۵۲% کل واردات خدمات و ۲۶% صادرات خدمات از بخش گردشگری و سفر ‌می‌باشد (سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل،۲۰۱۳). اگر چه گردشگری و فعالیت­های وابسته به آن در دنیا و حتی در کشورمان از دیر زمان آغاز شده لکن در ایران تا به امروز فعالیت­های اقتصادی و فرهنگی نسبت به اهمیت و وسعت موضوع درباره گردشگری صورت نگرفته است.

منافع حاصل از توسعه صادرات خدمات در شش مورد به شرح زیر است. ۱) توسعه صادرات خدمات باعث گسترش و توسعه استفاده از فعالیت­های خدماتی تخصصی از جمله فعالیت­های حرفه­ای و مشاوره­ای می­گردد. ۲)فعالیت­های خدماتی منجر به کاهش آلودگی­های زیست محیطی می­گردند به طوری که بخش خدمات را جزء صنایع پاکیزه به حساب می ­آورند. لذا با توجه به هزینه­ های سنگین انواع آلودگی­های زیست محیطی که در تولید ناخالص ملی هم به حساب نمی­آیند گسترش بیشتر فعالیت­های خدماتی منجر به کاهش زیان­های جانبی گسترش صنایع مختلف می­ شود. ۳) فعالیت­های خدماتی اغلب با سرمایه گذاری اولیه پایینی به نتیجه می­رسند ‌بنابرین‏ گسترش فعالیت­های خدماتی منجر به شکل­ گیری بنگاه­های کوچک و متوسط می­گردد. تشکیل این نوع بنگاه­ها که با ویژگی­های بخش تعاون سازگارتر است را ‌می‌توان از طریق گسترش تعاونی­های خدماتی دنبال نمود. ۴) صادرات خدمات منجر به ایجاد اشتغال برای فارغ التحصیلان دانشگاه­ها می­گردد زیرا که در کشورهای در حال توسعه به دلیل توسعه نیافته بودن صنایع امکان بهره­ گیری از توان فارغ التحصیلان دانشگاه­ها فراهم نیست اما صادرات خدمات دریچه است رو به اقتصاد بین الملل که امکان ایجاد اشتغال برای هر نوع نیروی کاری را فراهم می­سازد. ۵) صادرات خدمات منجر به رشد کیفیت خدمات ارائه شده می­ شود و در نتیجه ارزش افزوده کالاهای صنعتی و منابع طبیعی نیز افزایش می­یابد زیرا خدماتی نظیر تحقیق و توسعه زمینه­ ساز صدور کالاهای با کیفیت است. ۶)صادرات خدمات زمینه ­های اشتغال­زای قشر وسیعی از افراد را فراهم می­سازد به طوری که با گسترش خدمات ارتباطی راه دور ‌می‌توان زمینه ­های ایجاد کار از راه دور^[۸۷] را فراهم نمود و ‌به این طریق مشارکت زنان و دانشجویان و سایرافراد را فراهم آورد (کریمی،۱۳۸۱).

۲-۲- تعریف گردشگری و حقایق آشکار شده در این زمینه:

۲-۲-۱- مفهوم گردشگری

از دیدگاه اقتصاددانان، گردشگری صنعتی است که موجب انتقال بخشی از قدرت خرید مردم مرفه به دیگر مردم می­گردد و به لحاظ قابلیت تحرک در تولید و توزیع و ایجاد خدمات گوناگون، افزایش سرعت گردش پول و گسترش بازارهای صادراتی و ایجاد اشتغال به عنوان یکی از مهم­ترین منابع درآمد به شمار می ­آید. تحلیل اقتصادی گردشگری بین‌المللی متکی بر تعاریف صحیح و مقبول جهانی است که مشخصات گردشگری بین‌المللی را توصیف نموده و حرکت­های مختلف گردشگری را طبقه ­بندی و تاثیر اقتصادی آن­ها را به همراه فعالیت­های اقتصادی که ایجاد ‌می‌کنند بیان نماید.

سازمان جهانی گردشگری سه نوع گشت را از یکدیگر متمایز می­ نماید:

-‌گشت‌های برون مرزی، که شامل مسافرت افراد مقیم در کشوری به کشورهای دیگر است.

-گشت­های درون مرزی، که شامل مسافرت افراد غیر مقیم کشوری در داخل آن کشور است.

– گشت­های محلی، که شامل مسافرت افراد مقیم کشور در داخل آن کشور است.

گردشگری بین‌المللی متشکل از گشت­های درون مرزی و برون مرزی است.

گردشگری گونه‌های گوناگونی دارد:

گردشگری تفریحی: رایج­ترین نوع جهانگردی. گردشگری درمانی: برای بهره‌گیری از آب­های گرم معدنی یا برای بهره‌گیری از امکانات تشخیصی و درمانی کشورهای دارای این ظرفیت. گردشگری مذهبی: زیارت و حج و سفرهای دینی بودائیان و هندویان و غیره. گردشگری بازاری: سفر گردشی به منظور جانبی خرید و فروش کالا. گردشگری همایشی: برای شرکت در همایش‌ها و بازدید از مناطق. گردشگری الکترونیک: همان e-tourism که در بر­گیرنده اطلاعات و انجام بخش اعظم سفر به صورت مجازی است. بوم­گردی (اکوتوریسم): گردش در طبیعت. گردشگری ورزشی : به منظور انجام ورزشی خاص یا مسابقات بین‌المللی.

استخراج معنا از طریق نمایش^[۴۷]:

فرانکل مثالی از استخراج معنا از طریق « لوگودرام^[۴۸] » یا نمایش مطرح می‌کند که در یک درمان گروهی صورت گرفت. زنی که پس از اقدام به خودکشی در کلینیک فرانکل بستری شده بود ، پسر ۱۱ ساله اش را از دست داده بود و با پسر بزرگترش که فلج بود زندگی می کرد. فرانکل در ابتدا از زن دیگری در گروه خواست تا تصور کند ۸۰ ساله است و به زندگی گذشته ی خود در بچگی فکر کند در حالی که از موفقیت مالی و پرستیژ اجتماعی برخوردار بوده است. او بلافاصله گفت که زندگی اش هیچ هدفی نداشته است. فرانکل سپس از مادر کودک فلج خواست تا همین شرایط را برای خود فرض کند و اودریافت که زندگی بسیار پرمعنایی داشته است چرا که بهترین شرایط ممکن را برای فرزند خود فراهم آورده است )فرانکل، ۱۹۵۵ ؛ ترجمه صبوری و شمیم ،. ۱۳۸۱).

پیشنهاد معنا :

معنا درمانگرها می‌توانند پیشنهاداتی در خصوص معنای موقعیتهای مختلف زندگی ارائه دهند. فرانکل به مثال پزشک مسن و بسیار افسرده ای اشاره می‌کند که نمی توانست بر اندوه از دست دادن همسر عزیزش که دو سال پیش فوت کرده بود غلبه کند. فرانکل در ابتدا از او خواست تا تصور کند اگر او زودتر فوت کرده بود چه اتفاقی می افتاد ؟ دکتر پاسخ داد : « همسرم رنج بسیاری می‌برد». فرانکل فوری پاسخ داد : می بینید دکتر این رنج بر همسرتان تحمیل نشده و این شمائید که او را از این زجر رها ساخته اید و البته لازمه اش این است که این تنهایی و غم از دست دادن او را تحمل کنید )فرانکل ، ۱۹۷۵ ؛ ترجمه صالحیان و میلانی ،. ۱۳۷۰).

تجزیه و تحلیل رویا ^[۴۹]:

معنا درمانگرها می‌توانند با کاربر روی رویاهای مراجعان آن ها را به ضمیر هشیارشان نزدیک کنند. فرانکل مثال زنی را مطرح می‌کند که خواب دیده بود همراه با لباسهای چرک ، گربه را داخل ماشین لباسشویی انداخته و بعد که برای گرفتن لباسهای خود برگشته گربه را مرده پیدا می‌کند. اطرافیان به او گفته بودند که گربه سمبل «فرزند» و «لباس کثیف» نشانه شایعاتی است که ‌در مورد زندگی عاشقانه دخترش وجود دارد ، که مادر او نیز در این مورد مشکوک بود. فرانکل خواب او را هشداری دانست تا مادر باعث آزاردخترش یا دیگران نشود تا در نتیجه آن ها را از دست ندهد. معنا درمانگران مذهبی نیز ممکن است رویاها را طوری تفسیر کنند تا آنچه در ضمیرناخودآگاه است را به خود آگاه افراد بکشند. فرانکل معتقد است بسیاری از افراد مذهبی خود را به علت ویژگی‌های خاص نهفته در افکار مذهبی سرکوب یا انکار می‌کنند (نیلسون، جونز،۲۰۰۱ ؛ ترجمه سروری،۱۳۸۳).

قصد متضاد( متناقض)^[۵۰]:

قصد متضاد از جمله فنون معنا درمانی است که مطابق آن فرد تشویق می شود تا درست به انجام رفتارهایی بپردازد که از آن ها می ترسد و از این رو سعی می کند از موقعیت هایی که وحشت دارد ، اجتناب نورزد و بدین ترتیب ترس بیماری‌زا جای خود را به آرزوی متضاد می‌دهد (فرانکل،۱۹۷۷ ؛ ترجمه تبریزی و علوی نیا ،۱۳۷۱٫).قصد متضاد به دنبال غلبه بر قصد مفرط است و قصد مفرط یعنی این که فرد توجه بیش از اندازه برای رسیدن به بعضی از خواسته هایش داشته باشد. استفاده از این روش برای درمان کوتاه مدت بیماران مبتلا به انواع فوبیا (ترس) و وسواس فکری توصیه می شود. قصد متضاد بر اضطراب انتظاری^[۵۱] فرد تأکید کرده و عکس العمل بیماران به حوادثی که وقوع مجددشان برایشان ترسناک است را درمان می‌کند. این موقعیت های ترسناک باعث توجه بیش از حد فرد می شود و در نتیجه فرصت انجام کارهای روزمره را از بیمار می‌گیرد (فرانکل ، ۱۹۶۷ ترجمه معارفی ، ۱۳۸۴٫).از بیماران در قصد متضاد خواسته می شود آنچه را برایشان ترسناک است به درستی و دقیق توضیح دهند.

در مرحله بعد ترس^[۵۲] بیمار :

با یک آرزوی متناقض با آن جایگزین شده که باعث می شود از اهمیت ترس کاسته شود. به علاوه ، قصدمتضاد بر حس شوخ طبعی بیمار تأکید داشته و آن را ابزاری جهت کاهش وابستگی به بیماری می‌داند که فرد با خندیدن به مشکلات به آن می‌رسد. اگر چه وسواس های فکری هم با ترس همراه هستند ، اما بیشتر ترس از خود است تا «ترس از ترس». آن ها از افکار نا آشنای خود می ترسند با این حال هر چه بیماران بیشتر با افکار خود بجنگند علایم بیماران شدیدتر می شود. اگر درمانگرها در کمک به بیماران با روش قصد متضاد موفق شده و بتوانند با وسواس فکری آن ها مقابله کنند ، علایم خیلی زود ناپدید شده و در نهایتبیمار بهبود می‌یابد (پروچسکا؛ ترجمه سید محمدی .، ۱۳۸۱٫)

اندیشه زدایی^[۵۳] :

اندیشه زدایی ^[۵۴]هم مانند قصد متضاد به بیمار کمک می‌کند تا علائم بیماری را جدی نگیرد. در این تکنیک فرد باید خود را از کاری که باید انجام دهد منحرف کند. عدم بازتاب در مقابل خویشتن نگری زیاد درباره مسائل جنسی یکی از مثال‌های این تکنیک است. زنی جوان که در کودکی توسط پدرش مورد تجاوز قرار گرفته بود ، شخصیت خود را بسیار ضعیف و شکننده می پنداشت و احساس نگرانی می کرد که در فعالیت های جنسی او تأثیر بگذارد. به خاطر تأکید وی روی اثبات زنانگی خود قادر نبود نقش همسری خود را به خوبی انجام دهد. هنگامی که با بهره گرفتن از این روش توجه از خود را به همسرش معطوف کرد ، توانست بر مشکلاتش فائق آید. خویشتن نگری زیاد درباره بلعیدن مثال بعدی تکنیک اندیشه زدایی است. زنی که به خاطر وسواس در بلعیدن مشکل داشت و می ترسید که غذا خوردن باعث خفگی اش شود با این فرمول بر مشکلاتش پیروز شد : «لازم نیست: نگران بلعیدن غذا باشم ، چون قرار نیست که من آن را ببلعم بلکه آنخودش این کار را می‌کند». او آموخت که با اعتماد به سیستم بدنی اش مشکل را برطرف کند (نیلسون، ۲۰۰۱؛ ترجمه بهفر ، ۱۳۸۴ و سروری ، ۱۳۸۳٫).

روحانیت پزشکی:

فرانکل از اصطلاح «روحانیت پزشکی»^[۵۵]برای تعیین چگونگی برخورد روان درمانگران با افرادی که اختلالات روان تنی دارند و مشکل بدنیشان قابل درمان نیست استفاده می‌کند. فرانکل آن را وظیفه متخصص پزشکی می‌دانست تا به وسیله آن بیماران را از جهت روانی آرام نماید. نباید روحانیت پزشکی رابا روحانیت کشیشی اشتباه گرفت. معنا درمانی ‌در مورد بیمارانی که از افسردگی درون زاد^[۵۶] و روانپریشی رنج می‌برند با هدف کار برروی بخش‌های سالم بیمار صورت می‌گیرد تا نگرش شان را در یافتن معنای زندگی نسبت به رنج بردن تغییر دهند. ته مانده ای از حس آزادی حتی در مبتلایان به روان پریشی نیز وجود دارد و پایه ای ترین هسته ی وجودی اینان ، تحت تأثیر سایکوز قرار نمی گیرد. اگر آن ها این باور را پیدا کنند که تحمل کردن درد کار بی معنایی است ، روحیه خود را تا حد زیادی از دست خواهند داد (فرانکل، ۱۹۶۷؛ ترجمه معارفی ، ۱۳۸۴٫).

افرادی که به اعتقادات مذهبی پایبندهستند، دارای اضطراب وناراحتی خیلی کمتری ازکسانی هستندکه ‌به این اعتقادپایبند نیستند.یونگ درخلال روان درمانی خوددریافت که اعتقادمذهبی می ‌تواند موجب بالا بردن یک پارچگی ومعنادادن به شخصیت فردگردد.ویکتورفرانکل(۱۳۷۵) مدعی شدکه به وسیله ترویج دین می توان کمک فوق العاده ای به سلامت روان کرد.وی می نویسد:اعتقادوتوکل بروجودغایی وتوکل واعتقادبه خدا،فردرابه منتهی درجه سلامت روان قابل ‌تصور می کشاند(صالحی نژادکوویی،۱۳۸۷).

ایمان وباورهای دینی وفرایندثابت شدن آن موجب معنابخشیدن به زندگی فردمی گردد، فردنهایتاًبه غایت جهان آگاهی می یابدوبه طورایثارگرانه زندگی می کندوبرای دگرگون شدن نوع انسان تلاش می کندوبه نوعی پیوستگی جهان وحس جامعی ازمعنای واحدمی رسد.فلسفه دینی،چرایی زندگی را مشخص می‌سازد. درآن جاکه تعبیرنیچه «هرکس چرایی زندگی رایافته است باهرچگونه ای خواهدساخت.»روشن است که هرشناخت ‌و راهی که آفریدگار یکتا ارائه می دهدهمه مشمول نقصان خواهدبودواین فقط یک شعار نیست، بلکه درتحلیل بسیاری ‌از روان شناسان مانندویلیام جیمز،اریک فروم ویونگ ‌نیز آمده است.ایمان به خدا ازنظرروانی می‌تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشدازجمله فهماندن ارزش انسان،معنای زندگی به انسان ها.این فهم ازایمان به عدالت وحکمت خداگرفته شده است.چون ایمان به عدل وحکمت خدا،انسان رابه آن درجه می رساند که معتقد می شود هیچ بیهودگی در این زندگی وجودندارد. یکی دیگر از نقش های روانی دین همانا آرامش است. دکتر ژوشوالوت معتقداست: دین داشتن سلامت روان وآرامش روحی است (ناظمیان، ۱۳۶۹).

ایمان مذهبی درانسان نیروی مقاومت می آفریند.تلخی راشیرین می گرداند. از نظرروان شناسان مسلم و قطعی است که اکثربیماری های روانی که ناشی ازناراحتی های روحی وتلخی های زندگی است درمیان افراد غیرمذهبی دیده می شود افرادمذهبی به هرنسبت که ایمان قوی ‌و محکم داشته باشندازاین بیماری ها مصون ترند.از این رویکی از عوارض زندگی عصرماکه دراثرضعف ایمان مذهبی پدیدآمده است،افزایش بیماری های روانی ‌و عصبی است(مطهری،۱۳۶۸).

ازدیدگاه اسلام ‌و ادیان دیگر،بیماری های روحی وپریشانی بشرمعلول بی ایمانی اوست وایمان،یگانه درمان درد های روحی بشر وپریشانی اوست(دادبه،۱۳۸۳).

نگرانی واضطراب عامل اساسی بیماری های روانی است که زندگی وبهداشت روانی انسان را ‌تهدید می کند. قرآن کریم ضمن توجه به آرامش وامنیت انسان،راه رسیدن به آن راذکرخدادانسته والبته وعده ی آن رابه مؤمنان داده است:«الابذکرالله تطمئن القلوب» اگاه باش که بایادخدادل ها آرام می‌گیرد(رعد،۲۸) (زین الهادی،۱۳۸۳).

شیوه های فرزندپروری

چون انسان ، موجودی اجتماعی است و در ارتباط با محیط های اجتماعی مختلف می‌باشد، از هر محیطی چیزی می آموزد تا در مجموع از فرد بدونِ هویت، تبدیل به شخصِ اجتماعی و دارای هویت اجتماعی گردد و طبیعی است که این فرد شهروندی مثمر ثمر برای جامعه خویش می شود. در گذر از شخص فردی بدون هویت به شخص اجتماعی، فعالیت جامعه پذیری نسبت به وی اعمال می شود. امر جامعه پذیری توسط منابع مختلف بر روی انسان عملی شده، و هر یک بخشی از شخصیت فرهنگی و اجتماعی شخصِ اجتماعی شده را می‌سازند. در این بین, خانواده در اکثر جوامع از جمله ایران بیشترین نقش را ایفا کرده، (پیاژه, ۱۹۸۱)،که این نقش در رفتارها و نوع فرزند پروری آن ها متبلور می شود (نیک گهر، ۱۳۶۹).

خانواده اولین و مهم‌ترین بافت اجتماعی را برای رشد فرد فراهم می‌سازد. اصطلاح فرزندپروری از ریشه پریو ^[۵۶]به معنی “زندگی بخش” گرفته شده است. منظور از سبک های فرزند پروری، روش‌هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود به کار می گیرند و بیانگر نگرش‌هایی است که آن ها نسبت به فرزندان خود دارند و همچنین شامل معیارها و قوانینی است که برای فرزندان خویش وضع می‌کنند. در عین حال رفتارهای فرزندپروری به واسطه فرهنگ، نژاد و گروه‌های اقتصادی تغییر می‌کند. روش‌هایی که والدین در تربیت فرزندان خود به کار می گیرند، نقشی اساسی در تامین سلامت روانی فرزندان آن ها خواهد داشت به طوری که اکثر مشکلات رفتاری کودکان منعکس کننده شرایط پیچیده بین فردی اعضای خانواده بویژه والدین می‌باشد. به عبارت دیگر وجود مشکلات رفتاری کودک به منزله روابط معیوب اعضای خانواده با یکدیگر است و با روش‌های تربیتی نادرست والدین و تعاملات معیوب آن ها با فرزندان ارتباط دارد.اعتقادات،نگرش ها،فعالیت ها واقدامات والدین در قالب الگوهای خانوادگی با سبک های فرزندپروری والدین نمودپیدا می‌کند.اینکه والدین کدام یک ازانواع سبک های مختلف تربیتی را در خانواده اتخاذ کند خود تحت تأثیر عوامل گوناگونی است وبسیاری ازاین عوامل از شرایط محیط،جامعه وفرهنگ ناشی می شود.اما هدف همه سبک های فرزند پروری شکل دهی به شخصیت روانی وتقویت شایستگی های کودک است.اهمیت ‌به این هدف و توجه به دو بعد از رفتارهای والدین یعنی پذیرش دربرابر طردوسخت گیری دربرابر آسان گیری موجب شده است که امروزه محققان در خصوص سبک های فرزندپروری والدین و تأثیر گذاری که هرکدام ازآنها بررشد کودکان ‌دارند به بحث و بررسی بپردازند و الگوهای مختلفی را ارائه دهند(سرکاری فر،۱۳۹۱).

اثر خانواده بر اشخاص از تمام نیروهایی که تا به حال شناخته شده بیشتر است. یعنی اثر خانواده فراتر از فرهنگ جامعه، دنیای کار، دوستان، نزدیکان و امثال آن ها‌ است.در واقع خانواده کانون شکل گیری و هویت فرد است.انسان عمدتاً وارث برنامه ریزی های خودآگاه و ناخود آگاه خانواده و برون سازی های دوران کودکی خود با آن ها‌ است(ثنائی، ۱۳۷۸).

از میان تمام نهادهای اجتماعی که فرد را برای قبول اقتدار(دیکتاتوری درسطح جامعه)آماده می‌سازد ، خانواده درمقام اول قرار دارد.ژاک در مطالعه استادانه خود درباره قدرت طلبی ‌در کودکان ۴ ساله ثابت کرد که تغییر صفات شخصیت بر اثر تغییر اوضاع و احوال محیط ممکن است. و تاثیر گذارترین این محیط ها خانواده می‌باشد.شیوه تربیت کودک(نخستین نهاد اجتماعی)ساختمان اساسی شخصیت را پی ریزی می‌کند.تفاوت جنبه‌های عملی تربیت کودکان نتیجه تفاوت فرهنگی و نیز تفاوت شخصیت است(کلاین برگ، ۱۳۷۲).

در متون اسلامی نیز فرزند پروری فعالیتی پیچیده شامل رفتارها ،آموزش‌ها،‌تعامل‌ها و روش‌هایی است که جدا و در تعامل با یکدیگر بر رشد معنوی، عاطفی در ابعاد فردی و اجتماعی تأثیر می‌گذارد.از دیدگاه اسلام، مسئولیت تربیت فرزند در دوران کودکی بر عهده پدر و مادر است تا ‌آنجا که یکی از حقوق فرزندان به شمار آمده است. امام صادق (ع) می فرمایند:فرزند بر پدر سه حق دارد« نام نیک نهادن بر او و جدیت در تربیت فرزندو انتخاب مادر مناسب »(مجلسی،۲۳۶ : ۱۴۰۳ ، ج ۷۸ ).

الف)شناخت نیرو های نظامی

تشخیص و تفکیک نیروهای رزمنده و غیررزمنده دارای ریشه عرفی بسیار کهنی است، هدایت عملیات جنگی توسط رزمندگان و عوامل و ابزارهای مبارزاتی صورت می‌گیرد که طبق مقررات حقوق بین الملل صلاحیت کامل برای مبارزه داشته باشند چه این امر در چگونگی اداره جنگ و آثار مترتب بر آن تأثیر قابل ملاحظه ای دارد. همان طور که ذکر آن رفت مخاصمات مسلحانه به دریایی و هوایی و زمینی تقسیم می‌شوند در نتیجه در هر یک از آن ها وضعیت رزمنده و غیررزمنده متفاوت است در جنگ دریایی و هوایی رزمندگان عوامل و ابزارهای مبارزاتی چون کشتی ها و انواع هواناوها هستند. در جنگ زمینی اساساً افراد حقیقی هستند البته این تفکیک مانع از آن نیست که در جنگ هوایی و زمینی افراد حقیقی نتوانند عنوان رزمنده داشته باشند یکی از مهمترین ابزارهای مورد استفاده در جنگ هوایی که امروزه توجه حقوق ‌دانان را به خود جلب ‌کرده‌است هواپیماهای بدون سرنشین است که به خاطر اهمیت آن ها به تفصیل در قسمت بعد توضیح داده خواهند شد و اکنون به بررسی سایر مسایل کاربردی خواهیم پرداخت. ابزارهای اصلی مورد استفاده در جنگ هوایی که عنوان رزمنده در این جنگ را یدک می کشد هواپیما است که لازم است به مهمترین انواع هواپیما پرداخته شود تا مشخص شود منظور از رزمنده در جنگ هوایی کدام دسته از هواپیماها هستند.

۱)هواپیماهای دولتی:

هواپیماهای دولتی تمام هواپیماهای متعلق به دولت یا مورد استفاده آن است که انحصاراً وظایف و عملکردهای دولتی دارند (مثل خدمات گمرکی یا پلیسی.^[۵۴]

گرچه هیچ تعریفی عموماً پذیرفته شده ای از هواپیماهای دولتی یا حکومتی در حقوق بین الملل وجود ندارد.^[۵۵]

اما بر سر این نکته توافق است که هواپیماهای مورد استفاده در سرویس‌های گمرکی و پلیسی یا هواپیماهای حامل سران دولت، هواپیماهای دولتی یا حکومتی قلمداد می‌شوند.^[۵۶]

۲)هواپیماهای کشوری یا غیرنظامی

سایر هواپیماها به جز هواپیماهای نظامی و هواپیماهای دولتی هستند که انحصاراً برای حمل و نقل غیرنظامی (کشوری) مسافر یا کالا مورد استفاده قرار می گیرند.^[۵۷]

در دستورالعمل سان رمو در تعریف هواپیماهای غیرنظامی آمده است که هواپیماهای غیرنظامی به معنای هواپیمایی به غیر از هواپیماهای نظامی و کمکی و هواپیماهای دولتی است چون هواپیماهای گمرک یا پلیس است که دارای علائم مشخصی است و جهت حمل و نقل مسافران غیرنظامی در سرویس های برنامه ریزی شده و برنامه ریزی نشده در مسیرهای سرویس ترافیک هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.^[۵۸]

۳)هواپیماهای کمکی:

به معنای هواپیمایی به غیر از هواپیمای نظامی است که تحت کنترل صرف نیروهای مصلح یک کشور یا متعلق به آن ها‌ است و جهت انجام امور دولتی و غیرتجاری استفاده می شود.^[۵۹]

۴)هواپیماهای نظامی

دستورالعمل سن رمو ‌در مورد حقوق بین الملل قابل اعمال ‌در مورد مخاصمات مسلحانه در دریا در بخش مفاهیم خود هواپیماهای نظامی را اینگونه تعریف می‌کند: هواپیمای نظامی به عنوان هواپیمایی است که توسط واحدهای گمارده شده نیروهای مسلح یک کشور که دارای علائم نظامی آن کشور هستند هدایت می شود یکی از افراد نیروهای مسلح فرماندهی آن را به عهده دارد و خدمه آن افراد نظامی هستند که تحت مقررات نیروهای مسلح هستند^[۶۰]

در پیش نویس کنوانسیون ۱۹۲۳ لاهه در خصوص قواعد جنگ هوایی در ماده ۳ آمده است که هواپیماهای نظامی باید علامتی بر روی بدنه خود داشته باشند که نشان دهنده ملیت و ماهیت نظامی آن باشد.^[۶۱]

با توجه به تعاریف ارائه شده در خصوص انواع هواپیماها اشاره ‌به این نکته ضروری است که هواپیماهای نظامی به عنوان نظامیان در نبردهای هوایی شناخته می‌شوند و سایر هواپیماها اگر برای انجام عملیات نظانی مورد استفاده قرار گیرند نظامی تلقی می‌شوند و به عنوان رزمندگان نظامی با آنان برخورد خواهد شد اما در هر صورت استفاده از هواپیماها در طول نبرد نیز از قواعد خاصی تبعیت می‌کند که اجرای آن ها برای کشورها الزامی می‌باشد که به آن ها اشاره خواهد شد.

طبق قواعد کنوانسیون ۱۹۲۳ لاهه با هواپیماهای عمومی غیرنظامی به جز آنهایی که برای امور پلیسی و گمرکی (هواپیماهای دولتی) در نظر گرفته می‌شوند همانند هواپیماهای خصوصی رفتار خواهد شد.^[۶۲] و هواپیماهای عمومی که برای اعمال حاکمیت مورد استفاده قرار می‌گیرد باید دارای نشانه ها و علائم خارجی باشند که وصف غیرنظامی آن را آشکار کند.^[۶۳]

‌بنابرین‏ در استفاده از هواپیماهای غیرنظامی باید شرایط فوق را رعایت کرد تا بتوان آن ها را از گزند حوادث در طول جنگ در امان نگه داشت اما مسأله بحث برانگیز در خصوص هواپیماهای عمومی و خصوصی که در کنوانسیون ۱۹۲۳ لاهه ذکر شده بحث توقیف هواپیماهاست در ماده ۳۲ مقررات لاهه آمده است که هواپیمای غیرنظامی عمومی را بدون رسیدگی دادگاه عناصر جنگی می توان توقیف کرد که مفهوم مخالف این ماده چنین است که رسیدگی های دادگاه غنائم صرفاً ‌در مورد هواپیماهای خصوصی لازم است که این درست نیست.^[۶۴] چرا که در فصل هفتم مقررات لاهه در خصوص جنگ هوایی آمده است، صراحتاً میان هواپیماهای خصوصی دشمن و بی طرف تفکیک قائل شده است. هواپیماهای خصوصی دشمن را در هر شرایطی می توان توقیف کرد.^[۶۵] بر عکس هواپیماهای خصوصی بی طرف تحت پیش شرط های خاصی قابل توقیف هستند.^[۶۶]

با وجود مباحث ذکر شده از کنوانسیون ۱۹۳۳ لاهه آنچه امروز به چشم می‌خورد نادیده انگاشتن این قواعد است چرا که در اکثر مخاصمات مسلحانه بین‌المللی به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، هواپیمایی عمومی غیرنظامی و هواپیماهای خصوصی که در اختیار طرف مقابل مخاصمه قرار می گرفت، غنیمت تلقی شده و بدون رسیدگی دادگاه غنائم که معمولاً برای هواپیماهای غیرنظامی به کار می رود توقیف می شدند.^[۶۷]

با توجه به مطالب ذکر شده هواپیماهای عمومی غیرنظامی و هواپیماهای خصوصی به طور کلی رزمنده محسوب نمی شوند و باید شرایط مندرج ‌در کنوانسیون را در هنگام پرواز در زمان جنگ رعایت کنند مگر اینکه برای اهداف نظامی استفاده شوند.

هواناوهای غیر متخاصم اعم از هواپیماهای غیر نظامی متعلق به کشور های متخاصم و هواناوهای متعلق به کشورهای بی طرف است که این هواناوها را اصولاًنمی توان مورد حمله قرار داد مگر اینکه رفتار آن ها این بیم را پیش آورد که پرواز آن ها از لحاظ نظامی سودمند است(پرواز بر فراز قلمرو دشمن یا نقاط مرزی یا در مجاورت منطقه عملیاتی)^[۶۸]

هواناوهای غیر متخاصم هرچند از حمله و تعرض مصون هستند اما می توان آن ها را مجبور به فرود در نزدیک ترین محل فرود کرد و خود و محموله هایشان را تحت شرایطی ضبط و تصرف کرد.ضبط و تصرف هواناوهای دولتی غیرمتخاصم متعلق به دشمن و محموله آن ها بدون دادرسی قضایی مربوط به غنایم انجام می شود اما ضبط و تصرف هواناوهای خصوصی دشمن و محموله های آن ها باید طبق یک دادرسی قانونی یک دادگاه غنایم که قواعد حقوق دریایی را رعایت و اعمال کند،تصدیق شود.اما هواناوهای بی طرف وضعینتی متفاوت از هواناوهای متخاصم و غیرمتخاصم دشمن دارند،آن ها را می توان مورد بازرسی قرار داد،اما این نوع هواناوها را نمی توان ضبط و تصرف کرد مگر در موارد زیر: