استراتژی تامین مالی در شرکت ها ،از مباحث مهم دانشمندان مالی و حسابداری است .یکی از اهداف مهم تامین مالی ،انجام سرمایه گذاری در شر کت ها برای سود آوری بیشتر است.طرق مختلف تامین مالی ،شامل تامین مالی داخلی و تامین مالی خارجی ویا ترکیبی از دو نوع است. این تحقیق به منظور اطلاع از چگونگی تاثیر روش های تامین مالی بر روی قیمت و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران انجام شده است.به این منظور شرکتهای صنایع غذایی انتخاب شده است و با بهره گرفتن از اطلاعات مندرج در گزارشهای مالی و جمع آوری اطلاعات دیگر از نرم افزارهای اطلاعاتی موجود ،تاثیر روش های تامین مالی(سود انباشته ،استقراض)بر قیمت و بازده سهام آزمون گردیده است.
در این تحقیق برای آزمون کردن سه فرضیه از رگرسیون چندگانه استفاده شده است .نتایج فرضیه اول و دوم نشان میدهد که تاثیر روش تامین مالی از طریق سود انباشته بیشتر از استقراض بر قیمت و بازده سهام شرکتها میباشد،در فرضیه سوم هم میانگین بازده سالانه شرکتهایی که از سود انباشته تامین مالی نموده اند بیشتر از میانگین بازده سالانه شرکتهایی است که از طریق استقراض تامین مالی نموده اند. در کل با توجه به آزمون های آماری ،تامین مالی از طریق سود انباشته تاثیر بیشتری بر قیمت و بازده سهام شرکتها دارد.
کلمات کلیدی : تامین مالی ،سود انباشته ،استقراض ،قیمت سهام ،بازده سهام ،صنایع غذایی،بورس
فصـل اول
کلیـات تحقیـق
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف تحقیق
متغیرهای مستقل و وابسته
فرضیات تحقیق
روش تحقیق
قلمرو تحقیق
روش گردآوری اطلاعات
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
محدودیت های تحقیق
ساختار تحقیق
واژه ها و اصطلاحات به کار رفته در تحقیق
۱-۱ مقدمـه
بازار بورس اوراق بهادار نقش مهمی را در جذب سرمایه های اندک مردم و تامین مالی شرکت ها فراهم می آورد. از آنجا که این بازار در تخصیص منابع و سرمایه ملی نقش سازنده ای دارد، بنابرین مطلوبیت آن در جهت توسعه اقتصادی جامعه خواهد بود، افراد سعی میکنند تا با کسب اطلاعات در شرکت های پذیرفته شده در بورس نسبت به خرید و یا فروش سهام اقدام کنند.
بازار های مالی و سرمایه ای میتواند نقدینگی بخش خصوصی را در قالب پس اندازهای کم و هدایت آن به درون بخش های تولیدی جذب کند و همچنین قادر است بر رشد تولید ناخالص ملی و مهار تورم تاثیرگذار باشد. رسالت بازار سرمایه به عنوان بخشی از بازار مالی در انتقال وجوه از عرضه کنندگان به متقاضیان میباشد، این بازار نقش واسطه ای را به عهده دارد که در طرف عرضه وجوه، فرایندی به نام سرمایه گذاری را تکمیل میکند و در طرف تقاضای آن فرایندی بنام تامین مالی را به راه می اندازد.
تجهیز منابع و تامین مالی طرح ها یکی از تنگناهای اصلی اقتصاد کشور است، شرکت ها برای بسط و گسترش فعالیت های خود و یا به دلیل جبران کمبود نقدینگی موجود اقدام به تامین مالی از منابع داخلی و خارجی شرکت نموده و وجوه مورد نیاز خود را تامین می نمایند (رحیمیان، نظام الدین، ۱۳۸۱).
پیچیدگی های سازمانی شرایطی را فراهم نموده است تا مدیران به عنوان تصمیم سازان اصلی برای دستیابی به اهداف سازمان شان و اطمینان از هدایت و صرف صحیح منابع تأکید بیشتری داشته باشند. بدین لحاظ مهمترین، کاربردی ترین و مؤثر ترین بحث در صنعت و اقتصاد، تصمیم گیری های مدیران و چالش آنان در این عرصه است.
شرکت ها عمدتاًً وجوه مورد نیاز خود را از روش های مختلف تامین می نمایند لیکن عوامل مختلفی از جمله اندازه شرکت، وضعیت مدیریت، میزان تولید فروش، منابع کسب مواد اولیه، دسترسی به بازارهای تامین مالی و نیز محیط های اقتصادی و سیاسی آن ها را نسبت به اتخاذ تصمیمات بهینه در این زمینه محتاط نموده است ( مایرز[۱]، ۱۹۸۶)
یکی از مهمترین تصمیمات مالی که در هر سازمانی گرفته می شود تامین مالی شرکت میباشد.
تامین مالی برای اجرای پروژه های سودآور در صحنه رشد شرکت نقش بسیار مهمی ایفا می کند، توانایی شرکت در مشخص ساختن منابع مالی اعم از داخلی و خارجی برای تهیه سرمایه به منظور سرمایه گذاری و تهیه برنامه های مالی از عوامل اصلی رشد و پیشرفت شرکت بحساب میآید (رحمانی، محمود،۱۳۷۴ ).
برخی منابع مالی را به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم کردهاند وعده ای هم به منابع داخلی و خارجی تفکیک کردند که معمولا روش دوم متداول تر است منابع داخلی وجوه دردسترس و کم هزینه شرکت را شامل می شود همچون سود انباشته، ذخایر استهلاک. منابع خارجی شامل سرمایه گذاران و وام دهندگان در قالب بدهی های سرمایه ای وحقوق صاحبان سهام میباشد. مانندانتشارسهام عادی و اوراق قرضه.علت اهمیت منابع مالی خارجی از نظر تاثیر روی ریسک مالی و کنترل شرکت است. منابع متداول در میان شرکت های سهامی در بورس، دریافت وام های بلندمدت بانکی و انتشار سهام عادی میباشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر روش های تامین مالی بر بازده و قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار (صنایع غذایی) میباشد.
در فصل اول، پس از بیان کلیات تحقیق به طور مختصر، به بیان مسئله، اهمیت موضوع، فرضیات، روش انجام تحقیق و قلمرو تحقیق اشاره شد.
در فصل دوم، در ابتدا شیوه های تامین مالی، سپس مباحث مبسوطی راجع به متغیرهای مستقل تحقیق بیان گردیده، در ادامه نیز نظرات و تئوری های مطرح شده در رابطه با تامین مالی، تحقیقات قبلی صورت گرفته پیرامون موضوع تحقیق (داخلی و خارجی) بیان شده است.
در فصل سوم، تحقیق که روش تحقیق میباشد، مبحث فرضیه های تحقیق، متغیرهای مورد مطالعه، چگونگی جمع آوری داده ها را با شرح و بسط بیشتری نسبت به فصل اول بیان داشته و به بیان روش آزمون فرضیهها پرداخته خواهد شد.
در فصل چهارم، داده ها و اطلاعات به دست آمده با بهره گرفتن از روش ها و مدل های آماری مناسب تجزیه و تحلیل می شود.
فصل پنجم، شامل نتایج تحقیق و همچنین پیشنهاداتی راجع به انجام تحقیقات آتی مرتبط با موضوع میباشد.
۱-۲ بیان مسئله
تامین مالی از جمله مهم ترین مباحث در مدیریت مالی بوده و از دغدغه ها و وظایف مدیران مالی به شمار می رود. شرکت ها با بهره گرفتن از روش های مختلف میتوانند تامین مالی کنند، آگاهی مدیران مالی از انواع روش ها و ابزارهای تامین مالی و اثرات آن ها بر شرکت ها موجب میگردد که تداوم فعالیت شرکت ها امکان پذیر و ساختار مالی آن ها کمتر ضربه پذیر و جریان عملیات تسهیل گردد. نیازها و تصمیمات مالی معمولاً منوط به فعالیت های آن تجارت و وضعیت بازار مالی دارد (سوچنج ژانگ[۲]۱، ۲۰۰۷)