۳-۳- سؤالات تحقیق
سوال اصلی: آیا نوسانات قیمت نفت با بازده غیرعادی سهام رابطه معنیداری دارد؟
برای دستیابی به جواب و نتیجه گیری در مورد سؤال اصلی دو سؤال فرعی زیر مطرح میگردد:
سوال فرعی اول: آیا نوسان منفی قیمت نفت با بازده غیرعادی سهام رابطه معنیدار دارد؟
سوال فرعی دوم: آیا نوسان مثبت قیمت نفت با بازده غیرعادی سهام رابطه معنیدار دارد؟
۳-۴- فرضیه های تحقیق
فرضیه[۵۱] حدس بخردانه‌ای درباره رابطه دو یا چند متغیر است که به صورت جمله خبری بیان شده و نشانگرنتایج مورد انتظار می‌باشد (تقی‌زاده و تاری، ۱۳۸۶). پژوهشگر پس از آنکه مسأله پژوهش را برای خود روشن کرد، پاسخی را به عنوان فرضیه تحقیق بیان می کند. فرضیه، پاسخی بخردانه، احتمالی و موقت به سؤال پژوهشی است که در مراحل بعدی تحقیق، درستی یا نادرستی آن مورد آزمایش قرار می‌گیرد. فرضیه ها، حدسهایی سنجیده و بخردانه هستند که بر اساس تجارب قبلی محقق و یا از راه مطالعه تحقیقات دیگران به دست میآیند. بنابرین همان گونه که کلود برنارد[۵۲] میگوید «فرضیه به هیچ وجه زاییدهی پندار محض نیست، بلکه همواره پایهای در مشهودات یعنی در طبیعت دارد» (دلاور، ۱۳۷۰). تدوین فرضیه سبب می شود که تحقیق روی یک هدف معین متمرکز شود و آنچه که باید مورد مشاهده قرار گیرد، مشخص گردد. این امر از جمع آوری اطلاعات بیحاصل جلوگیری می کند (پرهیزگار، ۱۳۹۰: ۱۷۲). اکنون باید ببینیم ماهیت فرضیه چیست؟ فرهنگ وبستر فرضیه را چنین تعریف می‌کند: «فرضیه عبارت است از حالت یا اصلی که اغلب بیآنکه اعتقادی بر آن باشد، پذیرفته می شود تا بتوان از آن نتایجی منطقی استخراج کرد، و بدین ترتیب مطابقت آن را با واقعیتهایی که نزد ما معلوم است یا می‌توان آنها را معلوم ساخت، آزمود». در هر پژوهش علمی، که با یک مسأله حلشدنی آغاز می شود، پژوهشگر باید بتواند برای مسأله مورد مطالعه، یک جواب موقتی به شکل یک فرضیه مناسب که به گونه تجربی آزمونپذیر نیز باشد (یعنی بتوان درباره درستی یا نادرستی آن تحقیق کرد) در نظر بگیرد، تا از این طریق بتواند تلاش خود و کار پژوهش را در جهت مشخص هدایت و از پراکندگی در آن جلوگیری کند. بعد از انجام آزمایش مناسب، اگر فرضیه مربوط تأیید شود، مسأله حل می شود، و به عکس اگر تأیید نشود، مسأله مورد مطالعه نیز حل نمی شود (همان، ص: ۱۷۳). به طور کلی فرضیه بر اساس ملاکهای مختلفی طبقه بندی شده است، اما در مجموع فرضیه را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: فرضیه آماری و فرضیه پژوهشی.
فرضیه پژوهشی به توصیف و چگونگی روابط بین متغیرها می پردازد. به بیان دیگر انتظارات پژوهشگر را در خصوص روابط فیمابین متغیرها، بیان می کند و یک راه حل پیشنهادی است. در پژوهش حاضر بر اساس ادبیات و مبانی نظری مطرح شده درباره بررسی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بازده غیرعادی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران؛ فرضیه‌های زیر طراحی شده و در مراحل کار این فرضیه‌ها را مورد آزمون قرار خواهیم داد. نکته قابل ذکر این می‌باشد که پس از طرح فرضیه اصلی، به تشریح دو فرضیه فرعی پرداختهایم تا با بهره گرفتن از آن ها، فرضیه اصلی را رد یا تأیید نماییم، و شرط پذیرفتن فرضیه اصلی این است که یکی از فرضیه های فرعی تأیید شود.
الف) فرضیه اصلی:
نوسانات قیمت نفت با بازده غیرعادی سهام رابطه معنیداری دارد.
ب) فرضیه های فرعی:
۱- نوسان منفی قیمت نفت با بازده غیرعادی سهام رابطه معنیدار دارد.
۲- نوسان مثبت قیمت نفت با بازده غیرعادی سهام رابطه معنیدار دارد.
۳-۵- مدل تصحیح خطای برداری ساختاری
به دنبال ایجاد مدل های اولیه SVAR[53] که بر پایه مدلهای خود رگرسیون برداری غیر ساختاری بنا شده‌اند، تحلیلهای ساختاری مدلهای خود رگرسیون برداری با متغیرهای همجمع، با لحاظ کردن عبارت تصحیح خطا در تحلیل تأثیرات بلندمدت، بر مدلهای تصحیح خطای برداری VEC بنا می شود. حاصل مدلهای SVEC[54] به شکل زیر بیان میشوند:
(۳-۱)
خصوصیت کلیدی SVECs لحاظ خصوصیات همجمعی داده ها در تعریف محدودیتهای ساختاری در تأثیر نهایی نوسانها است (بریتنگ و همکاران، ۲۰۰۴).
برای بررسی مدلهای تصحیح خطای برداری ساختاری نیاز به بررسی رابطه بین خطای پیش‌بینی و اجزای اخلال ساختاری بوده که بیان میگردد:
(۳-۲)
۱) LRPOILit= Et-1 (LRPOILit) + εitLRPOIL
۲) LRGDPit = Et-1 (LRGDPit) +cliεitLRPOIL + εitLRGDP
۳) LRMit = Et-1 (LRMit) + cliεitLRPOIL + εitLRGDP+ c2iεitLRM
۴) LREXRit = Et-1 (LREXR it) + bliεitLRPOIL + εitLRGDP+ b2iεitLRM + εitLREXR
۵) LCPI it = Et-1(LCPI it) + aliεitLRPOIL+ a4iεitLRGDP + a2iεitLRM + a3iεitLREXR +εitLCPI
۶) LTEPIX it = Et-1 (LTEPIX it) + βliεitLRPOIL + β۲iεitLRM + β۳iεitLREXR + a4iεitLRGDP+ a4iεitLCPI + εitLTEPIX
۳-۵-۱- تحلیل نااطمینانی برآوردهای واکنشهای آنی
در انواع مدل هایVEC ، VAR واکنش های آنی ابزار مناسبی در حسابداری اختلالات هستند. توابع واکنش آنی بر اساس ضرایب برآورد شده مدل ساخته میشوند. از آنجا که این ضرایب خود به نحو غیر دقیق برآورد شده اند، واکنشهای آنی هم با خطا برآورد میشوند. لذا لازم است فواصل اطمینان حول واکنش های آنی ایجاد و از آن طریق نا اطمینانی موجود در ضرایب برآورد شده را لحاظ کنیم[۵۵]. اگر فواصل اطمینان، به طور صحیح تغییر پذیری برآورد را نشان دهند، آنگاه تحلیل واکنشهای آنی بر پایه مدلهای غیر مقید با فواصل اطمینان پهن، تصویر روشنی از روابط بین متغیرها به دست نمیدهد. به علاوه فواصل پهن حول واکنشهای آنی، اهمیت لحاظ نااطمینانی را در تفسیر نتایج مشخص میسازد که تفسیر واکنشهای آنی بدون در نظر داشتن نااطمینانی برآورد می‌تواند گمراه کننده باشد (بنکویتز، ۲۰۰۱).
در مطالعات از روشهای مختلفی در تشکیل فواصل اطمینان حول واکنشهای آنی استفاده می شود. لیکن پاسخ به این سوال که کدام فاصله اطمینان برای واکنشهای آنی در مدلهای خود رگرسیون و تصحیح خطای برداری در مجموع بهتر است، مشکل می‌باشد. چرا که اساساً فواصل اطمینان در روشهای مجانبی نرمال، خود راه انداز و شبیهسازی بر پایه توزیع نمونه گیری و ویژگیهای آماری برآوردگر استوار است و لذا عوامل متعددی همچون مسئله منفرد بودن در توزیع مجانبی واکنشهای آنی، شکل توزیع خطاها، حجم نمونه، روش محاسبه برآوردگر و …، کارایی روش های مختلف را متأثر می کند. در نهایت در این مطالعه با توجه به محدودیتهای نرم افزاری[۵۶] از روشهای خود راهانداز سازی زیر در تشکیل فواصل اطمینان حول واکنشهای آنی که عبارتند از:
) فاصله صدکی افرون
۲) فاصله صدکی هال
۳) فاصله Studentizedهال، جهت لحاظ نااطمینانی در برآورد واکنشهای آنی.
