: مبلغ ناخالص اموال ، ماشین آلات و تجهیزات در سال t برای شرکت کنترل i

: مجموع خطای رگرسیون ، فرض بر این است که به صورت مقطعی ناهمبسته و دارای توزیع نرمال با میانگین صفر هستند .

سپس این ضرایب برآوردی حاصل از رگرسیون های شرکت کنترل برای براورد میزان اقلام تعهدی مدیریت شده برای هر شرکت نمونه از طریق کسر نمودن اقلام تعهدی مدیریت نشده از جمع اقلام تعهدی به شرح زیر به دست می‌آید :

(۲-۲)

: اجزای مدیریت شده اقلام تعهدی شرکت نمونه i در سال t که معادل جمع اقلام تعهدی اختیاری است .

: تغییرات حساب ها و اسناد دریافتنی طی سال t-1 تا t برای شرکت کنترل i

بحث قابل توجهی در خصوص کارایی مدل تعدیل شده جونز در خصوص کشف مدیریت سود انجام شده است . پیزنل و همکاران نشان دادند که مدل تعدیل شده جونز صرفا مبلغ اندکی از اقلام تعهدی عادی سرمایه در گردش را کنترل می‌کند . ‌بنابرین‏ ، پژوهش های اخیر روش جایگزینی را برای اقلام تعهدی اختیاری تدوین کردند .

این روش اصطلاحا روش اقلام تعهدی اختیاری سرمایه در گردش نامیده می شود . ‌بر اساس این روش ، تنها اقلام تعهدی سرمایه در گردش به اجزای اختیاری و غیر اختیاری تفکیک می‌شوند . منطق پشتوانه این روش این است که در مقایسه با اقلام تعهدی بلند مدت ، مدیران نسبت به اقلام تعهدی جاری از آزادی عمل بیشتری برخوردار هستند و ‌بنابرین‏ ، اجزای اختیاری اقلام تعهدی سرمایه در گردش می‌تواند نمادی برتر نسبت به جمع اقلام تعهدی باشد (توح و همکاران ، ۱۹۹۸) ^[۵۸] . این مدل که توسط توح و همکاران برای شناسایی اجزای اختیاری اقلام تعهدی سرمایه در گردش تدوین شد ، بر همان منطق مدل های جونز مبتنی است . برای یکنواختی مدل جمع اقلام تعهدی اختیاری با مدل سرمایه در گردش ، تغییر در ‌درآمدها بابت تغییرات حساب ها و اسناد دریافتنی تعدیل شده است .

ضرایب اقلام تعهدی مدیریت نشده از رگرسیون اقلام تعهدی سرمایه در گردش روی تغییرات درآمدها ، به صورت مقطعی ، برای هر گروه از شرکت های کنترل مطابقت یافته با شرکت نمونه مورد نظر به دست می‌آید . رگرسیون شرکت کنترل به شرح زیر است :

(۳-۲)

: اقلام تعهدی سرمایه در گردش (جمع تغییرات موجود کالا ، حساب ها و اسناد دریافتنی و سایر دارایی های جاری منهای تغییرات حساب ها و اسناد پرداختنی ، مالیات بر درآمد پرداختنی و سایر بدهی های جاری) در سال t برای شرکت کنترل i .

سپس این ضرایب برآوردی حاصل از رگرسیون های شرکت کنترل ، برای برآورد میزان اقلام تعهدی گردش از جمع اقلام تعهدی سرمایه در گردش به شرح زیر استفاده می شود‌ :

(۴-۲)

: اقلام تعهدی مدیریت شده سرمایه در گردش شرکت j ، در سال t ، که معادل اقلام تعهدی اختیاری سرمایه در گردش است (بولو و حسینی ، ۱۳۸۶ ، ص ۷۹) .

۲-۵-۲-مدل اقلام تعهدی یگانه ^[۵۹]

برخی پژوهش ها تنها با بهره گرفتن از اقلام تعهدی یگانه نظیر ذخیره مطالبات مشکوک الوصول (مک

نیکولز و ویلسون ^[۶۰] ، ۱۹۹۸ ،ص۸۹) .

برآوردهای استهلاک (توح و همکاران ^[۶۱]۱۹۹۹) یا ذخایر ارزیابی تخصیص های مالیاتی به آزمون مدیریت سود پرداخته‌اند .

کوشش برای کشف مدیریت سود با بهره گرفتن از اقلام تعهدی یگانه دارای معایبی است . نخست اینکه ، صرفا در صورتی مدیریت سود می‌تواند ‌بر اساس روش اقلام تعهدی یگانه کشف شود که اقلام تعهدی مورد آزمون مدیریت شده باشند که معمولا تشخیص این امر دشوار است. حتی چنانچه اقلام تعهدی مناسبی مورد آزمون واقع شده باشند ، تاثیر مدریت هر یک از اقلام تعهدی به تنهایی ممکن است از لحاظ اماری با اهمیت نباشند . ثانیاً ، این فرض منطقی است که مدیران برای مدیریت سود ، بیش ازیک اقلام تعهدی را استفاده می‌کنند . ‌بنابرین‏ ، ضمن اینکه روش اقلام تعهدی یگانه در برخی شرایط برای کشف مدیریت سود مؤثر است ، اما در اغلب موارد منجر به کشف مدیریت سود نمی شود (نیکولز و ویلسون^[۶۲] ، ۱۹۹۸،ص۴۸). علاوه بر این ، اعتبار سازه برای روش اقلام تعهدی یگانه کمتر از روش جمع اقلام تعهدی است ، زیرا اقلام تعهدی واحد به سهولت می‌تواند تحت تاثیر متغیرهای مختلف قرار گیرد . به عنوان مثال، یک تغییر فزاینده سود در ذخیره مطالبات مشکوک الوصول شرکت می‌تواند نتیجه مدیریت سود باشد . با این حال ، همچنین تغییر مذکور می‌تواند ناشی از تغییر در سیاست های اعتباری شرکت یا تغییر در وضعیت اقتصادی باشد (همان منبع، ص ۸۲) .

۳-۵-۲- مدل جمع اقلام تعهدی ^[۶۳]

پژوهش های مختلفی از طریق بررسی جمع اقلام تعهدی و تغییرات حسابداری به آزمون مدیریت سود

پرداخته‌اند . هیلی (۱۹۸۵ )^[۶۴] از هر دو روش جمع اقلام تعهدی و تغییرات حسابداری برای ازمون تاثیر طرح های پاداش ، بر تصمیم های حسابداری استفاده نموده است . اگر چه وی با بهره گرفتن از هر دو نماد مدیریت سود ، شواهد پشتیبانی کننده را برای فرضیه های خود یافت ، اما او ابراز داشت که روش جمع اقلام تعهدی کاربردی تر از روش تغییرات حسابداری است . زیرا تغییر روش های حسابداری بر سود و پاداش مدیران در سال جاری و سال های اتی تاثیر می‌گذارد ، در حالی که تاثیر این تغییر تنها برای سالی که تغییر در آن رخ داده است ، افشا می شود . ‌بنابرین‏ ، این نماد قادر به کنترل تاثیر روش های حسابداری در سال های بعد از انجام تغییر نمی باشد . به طور کلی ، اگر چه ر

وش جمع اقلام تعهدی نیز دارای اختلال است ، اما این روش برای کشف مدیریت سود در اغلب موارد ، موثرتر از روش تغییر حسابداری است . علاوه بر این ، روش مذکور اطلاعات مدیریت سود مورد نظر کمیسیون بورس و اوراق بهادار را نیز فراهم می‌کند .

در پی طرح نظری هیلی^[۶۵] (۱۹۸۵) روش جمع اقلام تعهدی ، مدیریت سود را به عنوان تفاوت میان سود خالص و جریان های نقدی عملیاتی تعریف کرد . همان طور که وارن بافت ^[۶۶] ، سرمایه دار افسانه ای متذکر شده است سرمایه گذاران از سود رنجیده اند . زیرا اصول پذیرفته شده حسابداری اختیارهای وسیعی را در تعیین سود گزارش شده به مدیران می‌دهد و مدیران از اختیارهای خود برای تولید ارقام سود دلخواه خود بهره می گیرند (گروه سهام‌داران جزء ، ۲۰۰۱) . بافت توصیه می‌کند که سهام‌داران جزء از جریان نقدی عملیاتی به عنوان ابزار کنترل کیفیت سود شرکت استفاده کنند . در مواردی که اختلاف زیادی میان سود گزارش شده و جریان نقدی عملیاتی شرکت وجود داشته باشد ، به احتمال زیاد شرکت به طور جدی درگیر مدیریت سود شده است . ‌بنابرین‏ ، یک راه ساده برای سرمایه گذاران عادی برای شناسایی مدیریت سود ، آزمون تفاوت میان جریان نقدی عملیاتی وسود مورد گزارش است . برای همخوانی این روش با معیارهای پیشین ، جریان نقدی عملیاتی و سود گزارش شده برحسب جمع دارایی های ابتدای دوره استاندارد شده است . مدیریت سود شرکت j در طول دوره t به شرح زیر اندازه گیری می شود :

(۵-۲) : جزء مدیریت شده سود شرکت نمونه j در سال t که معادل جمع اقلام تعهدی است .

: سود گزارش شده شرکت نمونه j در سال t

: جریان نقدی عملیاتی شرکت نمونه j در سال t

: جمع دارایی های شرکت نمونه j در ابتدای سال t-1