-
-
- شرکت : برای تهیه برنامه بازاریابی مدیر بازاریابی باید سایر واحدهای شرکت نظیر حسابداری امور مالی و خرید و …. را در نظر بگیرد این واحدها مجموعا محیط داخلی شرکت را تشکیل میدهند .
-
-
- رقبا : هر سازمانی با تعدادی رقیب مواجه است از اینرو مدیر بازاریابی نه تنها باید نیازهای مشتریان را به نحو شایسته ای نسبت به رقبا ارضا نماید بلکه همچنین باید خط مشی های خود را با رقبا انطباق دهد . زیرا رقبا در همین بازار به همین مشتریان خدمت میکنند . شرکتها باید همواره در پی سیاستهایی باشند که در قبال رقبا مناسب ترین جایگاه در بازار را برای آن ها به دنبال داشته باشد .
- واسطه های بازار یابی : واسطه های بازار یابی افراد یا موسساتی هستند که شرکت را در امور تبلیغات توزیع و فروش یاری میدهند . واسطه های توزیع ٬ مؤسسات توزیع فیزیکی آژانسهای خدمات بازاریابی و واسطه های مالی را تشکیل میدهند .
۴-(۱ واسطه های توزیع را عمدتاً عمده فروشان و خرده فروشان تشکیل میدهند. این واسطه ها کالاها را خریداری میکنند و مجددا بفروش می رسانند . اگر شرکت بخواهد مستقیما کالای خود را به دست مشتری برساند باید هزینه های زیادی را متحمل شود حال آنکه این واسطه با هزینه های به مراتب کمتر این وظیفه را انجام میدهند .
۴-۲ ) مؤسسات توزیع فیزیکی شرکت را در امر حمل کالا از مبدأ به مقصد و همچنین انبارداری یاری میدهند این مؤسسات شامل شرکتهای حمل ونقل جاده ای و دریایی و هوایی میگردد.
۴-۳ ) آژانسهای خدمات بازاریابی مشتمل بر مؤسسات تبلیغات آژانسهای تحقیقات بازار رسانه های گروهی و مشاورین بازاریابی میباشند که به شرکت در تبلیغات و فروش کالا کمک میکنند .
۴-۴) واسطه های مالی موسسای هستند که شرکت را در تامین منابع مالی و کاهش ریسک در امور خرید وفروش یاری میدهند این مؤسسات عبارتند از بانکها ٬ مؤسسات مالی ٬واسطه های مالی و شرکتهای بیمه .
-
- مشتریان : مشتریان شرکت را پنج بازار تشکیل میدهند که شرکت باید آن ها را از نزدیک مورد بررسی قرار دهد این بازار ها عبارتند از مصرف کنندگان مشتریان صنعتی بازار واسطه ای مشتریان دولتی و بازار بینالمللی . مصرف کنندگان کالا را برای مصرف نهایی و شخصی می خرند در حالی که مشتریان صنعتی کالا را برای تولید خود خریداری میکنند . بازار واسطه ای کالا را به منظور فروش مجدد و کسب سود خریداری می نمایند مشتریان دولتی کالا وخدمت را برای ارائه به مردمی که نیاز دارند می خذند و بالاخره بازارهای بینالمللی شامل خریداران خارجی اعم از مصرف کنندگان تولید کنندگان واسطه های فروش و دولتها میگردد .
- جوامع : جوامع گوناگونی بخشی از محیط بازار یابی شرکت را تشکیل میدهند . هر مجموعه ای که دارای منافع بالقوه یا بالفعل در یک مؤسسه بوده و قادر به تاثیر گذاری در توانمندی آن سازمان در تحقق اهدافش باشد جامعه نامیده می شود شرکت برای جوامع مهم طرف خود مثل رسانه های گروهی باید برنامه های خاصی تهیه نماید و روشی اتخاذ کند که نظر آن جامعه را به خود معطوف دارد . ( کاتلر ۱۳۷۶).
ب) محیط کلان شرکت
شرکت همراه با محیط خرد خود در یک محیط بزرگتری فعالیت میکند که آن را محیط کلان شرکت مینامند محیط کلان فرصتها یا تهدیداتی را برای سازمان فراهم می آورد که خارج از کنترل شرکت بوده و سازمان باید همواره این شرایط را زیر نظر داشته باشد و واکنش مناسب را نسبت به کنش آن ها از خود نشان دهد عوامل محیط کلان عبارتند از (کمالی ۱۳۹۱) :
- عوامل جمعیتی
عوامل جمعیتی را باید از دیدگاه جمعیت شناسی مورد بررسی قرار داد جمعیت شناسی عبارتند از مطالعه جمعیت از نظر تعداد تراکم محل اسکان جنس سن نژاد شغل و موارد آماری دیگر . چون بازار را مردم تشکیل میدهند باید به این عوامل توجه خاص مبذول دارد .
- محیط اقتصادی :
محیط اقتصادی عبارت است از عواملی که بر قدرت خرید مردم اثر میگذارد . درآمد ملی درآمد افراد قیمت پس انداز و سیستم های اعتباری از عواملی هستند که بازاریاب باید زیر نظر داشته باشد و نسبت به تغییرات آن ها حساس باشد .
- عوامل طبیعی
این عوامل منابعی هستند که بازاریاب از آن ها به عنوان مواد اولیه استفاده میکند و یا بنحوی در تلاشهای بازاریابی اثر میگذارند در مورد عوامل طبیعی به مواردی مانند کمبود مواد اولیه و خام افزایش هزینه انرژی و آلودگی هوا باید توجه داشت .
- عوامل تکنولوژیکی
عوامل تکنولوژیکی عواملی هستند که بر فن آوری جدید تولید محصولات جدید و فرصتهای بازاریابی جدید تاثیر میگذارند هر تکنولوژی جدید فرصت جدید و بازاریابی جدیدی را ایجاد میکند و بازاریاب باید به آن توجه داشته باشد شرکتهای تولیدی باید تغییرات سریع تکنولوژی را دنبال کرده و تولیدات خود را با آن هماهنگ سازند و از فرصتهای جدید ایجاد شده توسط تکنولوژی جدید بهره ببرند .
- محیط سیاسی
محیط سیاسی را قوانین و مقررات نهادهای دولتی گروههای سیاسی و اجتماعی و مواردی از این قبیل تشکیل میدهند قوانین و مقررات بازرگانی داخلی و بینالمللی مانند تعرفه و گمرک مالیات مقررات واردات و صادرات سهمیه بندی و حتی تحریم میتواند بر فعالیتهای تجاری شرکت تاثیر گذارد .
- محیط فرهنگی
فرهنگ عبارت از مجموعه ای از ویژگیهای رفتاری آموخته شده که بین اعضای یک جامعه مشترک است و میتواند بر رفتار مصرف کننده و تصمیمات بازاریابی اثر بگذارد . دستیابی به اطلاعات در مورد فرهنگ بازار هدف به بازاریاب کمک میکند که محصول خود را بهتر با بازار هدف تطبیق دهد و در نتیجه نیاز مشتری را بهتر از رقبا ارضا نماید .
۲-۶- ا ستراتژی بازاریابی
یک استراتژی الگویی بنیادی از اهداف فعلی و برنامه ریزی شده بهره برداری و تخصیص منابع و تعاملات یک سازمان با رقبا بازارها و دیگر عوامل محیطی است . کانون اصلی استراتژی بازاریابی تخصیص مناسب و هماهنگ نمودن فعالیتها و منابع بازاریابی به منظور تامین اهداف عملیاتی شرکت از حیث یک بازار یا محصول خاص است لذا مسئله اصلی مربوط به قلمرو استراتژی بازاریابی است که عبارت است از تعیین بازارهای هدف خاص برای یک خانواده محصول یا یک محصول یا خدمت خاص .
پس از این مرحله شرکت ها از طریق طراحی و اجرای یک برنامه مناسب و تعیین عناصر آمیخته بازاریابی طبق نیازها و خواسته های مشتریان بالقوه در آن بازار هدف ٬ به دنبال کسب مزیت رقابتی و ایجاد هم افزایی حرکت میکنند بعدی از استراتژی که بیش از همه در اختیار
بازاریابی قرار دارد گزاره ارزش مشتری است در واقع در مذاکرات استراتژیک بازاریابی باید صدای مشتری باشد و اطمینان یابد که گزاره ارزش واقعی بوده است (آکر۱۳۸۶) .