در فصل دوم مبانی نظری و پیشینه پژوهش بیان گردید. در آن فصل بیان شد;خط‌مشی تقسیم سود به عنوان یکی از اطلاعات اثر‌گذار در بازار سرمایه، برای سرمایه‌گذاران اهمیت خاصی دارد. زیرا اغلب سرمایه‌گذاران با بهره گرفتن از آن اقدام به اخذ تصمیمات مورد نظر خود می‌نمایند. به منظور افزایش قدرت پیش‌بینی سرمایه‌گذاران و کاهش ریسک شرکت، شناسایی عوامل مؤثر بر خط مشی تقسیم سود می‌تواند بسیار مفید و حائز اهمیت باشد. اهمیت این موضوع نزد مدیران شرکت‌ها به جهت استفاده از اطلاعات حاصله در فرایند اداره شرکت و ارزیابی بازار از عملکرد آنان جدی است. از همین رو بخشی از توجه و توان مدیران شرکت‌ها معطوف به مقوله‌ای است که از آن تحت عنوان خط‌مشی تقسیم سود یاد می‌شود.

اما مهم‌تر از خط‌مشی تقسیم سود، ریشه‌یابی دلایل اتخاذ خط مشی تقسیم سود از طرف شرکت‌ها است. زیرا دلایل و عوامل تعیین‌کننده به دست آمده از این ریشه‌یابی، نه تنها به توضیح رفتار شرکت‌ها در گذشته کمک می‌کند، بلکه ابزاری را برای پیش‌بینی حرکت و مسیر آتی آن‌ ها در این حوزه فراهم می‌آورد. ‌بنابرین‏ در این فصل، در جهت بررسی موضوع مذکور ابتدا روش پژوهش بیان می‌شود و برای این کار ابتدا به تشریح مسأله و سپس فرضیه‌های تحقیق پرداخته خواهد شد. در ادامه قلمرو و دوره زمانی پژوهش، جامعه آماری مورد مطالعه بیان می‌شود و در عنایت متغیر‌های تحقیق، روش‌های آماری متناسب با روش پژوهش، مدل‌های مورد استفاده تشریح می‌گردد.

۳-۲- روش پژوهش

این پژوهش از نوع پژوهش‌های تجربی می‌باشد و انجام پژوهش به صورت قیاسی – استقرایی می‌باشد. در مبانی نظری و پیشینه پژوهش عمدتاًً از مقالات متعدد لاتین و فارسی اخذ شده از اینترنت، کتابخانه‏ها و همچنین مجلات تخصصی و پایان‏ نامه ها استفاده می‏ شود و به منظور جمع‏ آوری داده های مورد نیاز این پژوهش از قبیل ارزش بازار سهام و اطلاعات منعکس شده در صورت‌های مالی و اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه‌ها از بانک اطلاعات نرم‏افزارهای ره‏آورد‏نوین، تدبیر پرداز و لوح فشرده صورت‌های مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس استفاده شده است.

۳-۲-۱- از نظر هدف

از آنجا که هدف پژوهش‌های کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است، تحقیق حاضر از نوع کاربردی است.این نوع تحقیق‌ها به سمت کاربرد عملی دانش هدایت می‌شود.

۳-۲-۲- از نظر نحوه اجرا

همچنین این پژوهش پس رویدادی و از لحاظ ماهیت، از نوع علی است. زیرا از یک طرف وضع موجود را بررسی می‌کند و به توصیف منظم و نظامدار وضعیت قبلی آن می‌پردازد و از طرف دیگر رابطه بین متغیرهای مختلف را با بهره گرفتن از تحلیل رگرسیون، کشف یا تعیین می‌کند.

در مبانی نظری و پیشینه پژوهش عمدتاًً از مقالات متعدد لاتین و فارسی اخذ شده از اینترنت، کتابخانه‏ها و همچنین مجلات تخصصی و پایان‏ نامه ها استفاده می‏ شود و به منظور جمع‏ آوری داده های مورد نیاز این پژوهش از قبیل ارزش بازار سهام و اطلاعات منعکس شده در صورت‌های مالی و اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه‌ها از بانک اطلاعات نرم‏افزارهای ره‏آورد‏نوین، تدبیر‌پرداز و لوح فشرده صورت‌های مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس استفاده شده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق و برآورد مدل‌ها، از رویکرد داده های ترکیبی^[۵۵] استفاده شده است.

۳-۲-۳- از نظر نحوه ارتباط بین متغیرها

برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از رگرسیون چند‌گانه زیر استفاده می‌شود. در این پژوهش، متغیر سیاست تقسیم سود به عنوان متغیر وابسته و متغیرهای مالکیت نهادی، مالکیت فردی، وجه نقد عملیاتی و حساسیت وجه نقد به عنوان متغیرهای مستقل، همچنین متغیرهای کنترلی، اندازه شرکت، اهرم مالی و سودآوری در نظر گرفته شده‌اند.

۳- ۳ – فرضیه های پژوهش

به منظور تحقق به اهداف پژوهش، فرضیه های پژوهش به شرح زیربیان می‌‌شود:

فرضیه اول

H₀: بین مالکیت نهادی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود ندارد

H₁: بین مالکیت نهادی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد

فرضیه دوم

H₀: بین مالکیت فردی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود ندارد.

H₁: بین مالکیت فردی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه سوم

H₀: بین وجه نقد عملیاتی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود ندارد.

H₁: بین وجه نقد عملیاتی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه چهارم

H₀: بین حساسیت جریانات نقدی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود ندارد.

H₁: بین حساسیت جریانات نقدی و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.

۳-۴- جامعه­ آماری و نمونه آماری

هدف از انجام هر پژوهشی، شناخت و پیش ­بینی یک پدیده در یک جامعه­ آماری است. برای به دست آوردن شناخت از آن پدیده، نمونه ­هایی از آن جامعه انتخاب می­ شود و بررسی­ها و تجزیه و تحلیل­ها بر روی آن نمونه­ منتخب، انجام شده و سپس نتایج به دست آمده به کل جامعه­ آماری، تعمیم داده می­ شود.

۳-۴-۱- جامعه­ آماری

با توجه به آنچه در قسمت قلمروی مکانی تحقیق گفته شد، جامعه­ آماری این پژوهش، شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

۳-۴-۲- نمونه­ آماری پژوهش

در تعریف نمونه باید گفت: در معنای کلی هر جزء از جامعه را می‏توان نمونه آن جامعه خواند امّا در معنای متعارف و دستوری کلمه، در هر جامعه به آن جزئی از نمونه گفته می‏ شود که معرف جامعه باشد. منظور از شرط معرف بودن آن است که همه صفات آن جامعه، خاصه آن صفاتی که از لحاظ موضوع پژوهش دارای اهمیت است، به تناسب در نمونه وجود داشته باشد و بتوان نتایج حاصل از آن را به کل جامعه آماری تعمیم داد. در این پژوهش نمونه گیری به روش حذفی و با اعمال محدودیتهای زیر در فاصله زمانی ۱۳۸۶ تا۱۳۹۱

انجام می شود:

در این پژوهش پس از نمونه‌گیری محدودیت‌های زیر اعمال انجام می‏ شود:

الف: تاریخ سال مالی شرکت می‏بایستی منتهی به پایان اسفندماه هر سال باشد.

ب: ارزش حقوق صاحبان سهام (ارزش دفتری) منفی نداشته باشند.

ج: شرکت‏های سرمایه‌گذاری با فعالیت‌های خاص(تأمین مالی) نباشند.

د: شرکت‏ها افزایش سرمایه به هر طریقی نداشته باشند.

و: اطلاعات مورد نیاز برای محاسبه متغیرها را داشته باشند.

نهایتاًً ۸۷ شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.

خلاصه‌ای از غربال کردن جامعه آماری جهت دست یافتن به نمونه مورد نظر:

پس از استفاده از جدول اعداد تصادفی، طبق محاسبات فوق، ۳۱۳ شرکت به عنوان نمونه اولیه ( نمونه بدون در نظر گرفت محدودیت‌های عنوان شده در فوق‌) انتخاب شدند. سپس با توجه به محدودیت‌های فوق‌الذکر، نمونه نهایی را طبق اطلاعات ارائه شده در جدول زیر انتخاب نموده‌ایم:

۳-بافت رابطه ای

بافت رابطه ای مواردی همچون زمینه ی خانوادگی، کیفیت ازدواج وزندگی مشترک پدرومادر، کیفیت روابط خانوادگی، سن ازدواج، میزان تاییدازدواج از طرف دوستان و والدین و … را در بر می‌گیرد .

یکی از مقوله های اساسی در مشاوره قبل ازدواج، توجه به زمینه خانوادگی افرادو به طورکلی نقش خانواده است. به هیچ عنوان نمی توان خانواده یک دختر وپسر را که قصد ازدواج دارند نادیده گرفت زیرا، خانواده علاوه بر اثر گذاری های آشکار تاثیراتی بر شخص به جای می‌گذارد که ممکن است تدریجا نمایان شوند و یا به طور غیر مستقیم خود را نشان دهند. شیوه تعامل پدر و مادر، نحوه اعمال نقش های همسری، طرز تلقی دربارهء ازدواج، غالب فکری موجود درباره ازدواج، انتظارات، درجه استقلال دختر یا پسر و میزان اهمیتی که برای فرد قایل می‌شوند و همه، بخش اساسی زندگی زناشویی است(فقیرپور،۱۳۸۴)

۲-۶-چالش های عمده زندگی

۱-ایجاد اعتماد

توماس مالون^[۱۸] (۲۰۰۴) معتقدند که اعتماد یعنی شریک کردن خود واقعی با دیگری، ‌با علم به اینکه مورد تمسخرواستهزا ومورد تجاوز ‌و تعدی قرارنخواهیم گرفت، بلکه حمایت خواهیم شد. عناصرایجاداعتماد: ازخودگذشتگی بدون رنجیدن ‌و اهدای خودبه دیگری ودریافت ‌از دیگری عاملی است که ایجاداعتمادمی کند. عنصردیگری که دررشداعتماد دخیل است، احساس منحصربودن ‌و ویژه بودن ارتباط است. همسرانی که گزارش می‌دهند باهم صمیمی هستند، به نظرمی ‌رسد که پیوندوتعهد ویژه ای نسبت به هم دارند. چیزی همانند تعهد یک انجمن سری که مانع وروددیگران به کانون می شود . منبع دیگراعتماد، افزایش درک وفهم همسران ازیکدیگراست.

۲-تعادل بین نیازبه وابستگی ونیازبه استقلال

بسیاری ازدرمانگران ‌معتقدند که ماتعادل بین نیازبه نزدیک بودن ونیازبه دوربودن را باچرخه ای منظم ‌از حرکت به سوی نزدیک شدن وسپس دورشدن ‌و دوباره نزدیک شدن برقرارمی کنیم. این نزدیک شدن ودورشدن، چرخه ای سه مرحله ای ‌را شکل می‌دهد. این سه مرحله عبارتنداز:

الف ـ مرحله بسط

زمانی که به همبستگی وحمایت ازیکدیگردست می یازیم.

ب ـ مرحله قبض

زمانی که درخودهستیم وازهمسرخوددوری می‌کنیم.

ج ـ مرحله عزم

زمانی که تلاش می‌کنیم تا ازسرخوردگی ‌و ناامیدی قبلی خودنسبت به همسرمان عبورکنیم وبه یک حس عمیق ودورنگر دست یابیم واحساسات ناامیدانه ی خودرا آرام کنیم، تابتوانیم مجددا به آنهابپردازیم (میرصادقی،۱۳۸۴).

رقیبان زندگی مشترک

زمانی که دونفرباهم ازدواج می‌کنند، دوستان همسر، ارتباطات باقی مانده ازقبل ‌و مجموعه ی خواهران ‌و برادران همسر، ممکن است باعث ترس ‌و حسادت شود. برای این منظوراول ازهمه بایدآگاه باشیم که «می ترسیم»ودوم این که برای خطری که ازآن «می ترسیم»تدبیری بیاندیشیم ‌و کاری انجام دهیم. اگرخانمی ازارتباط همسرش باخانمی دیگرمی ترسد، این لزوماًً بدین معنانیست که ترس خودرا نادیده بگیرد. بلکه لازم است اول ازهمه بداندکه می ترسدودوم اینکه تدبیری بیاندیشدودراین مرحله مشورت ومشاوره بسیاراهمیت دارد.دراندیشیدن تدبیر، بسیاربجاست که از نظرات افرادامین، متخصص وباتجربه استفاده کنیم(میرمحمدصادقی،۱۳۸۴).

۲-۷-رضایت زناشویی

از رضایت زناشویی^[۱۹] تعاریف مختلفی ارائه شده است. الیس^[۲۰] ( ۱۹۸۹) می نویسد : طرق مختلفی برای تعریف رضایت زناشویی وجود دارد که به نظر او بهترین تعریف توسط « ماکینز» ارائه گردیده است که این چنین است : « احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر در زمانی که همه جنبه‌های ازدواجشان را در نظر می گیرند » (سلیمانیان، ۱۳۹۰).

رضایت یک متغیر نگرشی است و ‌بنابرین‏ یک خصوصیت فردی زن و شوهر محسوب می شود. طبق تعریف فوق رضایت زناشویی در واقع نگرش و احساس مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه‌های مختلف زندگی زناشویی دارند. رضایت فرد از رابطه زناشویی موجب رضایت وی از خانواده شده و رضایت از خانواده در حکم رضایت از کل زندگی می‌گردد. به نظر اولسون و دیگران (۱۹۸۹) سه زمینه کلی رضایتمندی وجود دارد که با یکدیگر تداخل داشته و وابسته به یکدیگر می‌باشند که شامل : الف) رضایت افراد از ازدواج خوب، ب) رضایت از زندگی خانوادگی، ج) رضایت از زندگی به طور کلی می‌گردد (سلیمانیان، ۱۳۹۰).

رضایت افراد از ازدواج در یک جامعه تک همسری بخش مهمی از سلامت فیزیکی و عاطفی فرد محسوب می شود. این نکته خود رابطه و همبستگی بین رضایت زناشویی و بهداشت روانی را آشکار می‌کند(وینچ، ۱۹۸۴، ترجمه قراچه داغی،۱۳۸۰).

الیس ( ۱۹۸۶) به نقش تفکر در رضایتمندی و نارضایتی زناشویی پرداخته است. توافق زن و مرد ‌در مورد مسائل مختلف زندگی نقش عمده ای دارد که به نظر الیس این توافق متأثر از طرز تفکر و علایق زوجین می‌باشد. این زمینه ها و مسائل شامل موضوعاتی از قبیل آزادی اعضای خانواده، تعداد فرزندان، تحصیل و تربیت فرزندان، مداخله اطرافیان و … می‌باشد. در زمینه‌های مربوط به علائق، نظیر نحوه گذراندن اوقات فراغت و سرگرمی ها نیز باید توافق نسبی حاصل گردد. در این موارد اگر یکی از زوجین علائق طرف مقابل را نادیده بگیرد موجبات دلسردی و ناکامی در رابطه زناشویی را فراهم می آورد (الیس، ۱۹۸۶).

تفاهم زناشویی

یکی از مهمترین عوامل مؤثر در رضایت زناشویی تقویت هایی است که زوجین به یکدیگر نشان می‌دهند. به نظر روزبلث^[۲۱] (۱۹۸۰) برخی عوامل می‌تواند بر تفاهم زناشویی مؤثر باشد که این موارد به جنبه‌های روانی و زیستی اشاره دارد که در جنبه‌های روانی یا رفتارهای تشویق کننده دیگران زندگی زناشویی بارور از غیر بارور مشخص می شود زیرا همواره تفاهم زناشویی با ارائه پاسخی منطقی زوجین همراه است (ساپینگتون^[۲۲]، ۱۹۹۹، ترجمه شاه برواتی، ۱۳۸۲). تفاهم زناشویی با شناسایی شخصیت های زوجین در ارتباط است زیرا اگر زن و شوهر همدیگر را به گونه ای دقیق درک کنند به عنوان زوجهای خوشحال کننده شناخته می‌شوند از این رو متوجه می‌شویم که تفاهم زناشویی به شناخت دقیق زوجین و ارائه پاسخهای مثبت که شامل اعتماد، صمیمیت و احترام می‌باشد تأکید دارد و هنگامی که شخص تفاهم زناشویی بالاتری را تجربه می‌کند اختلالات کمتری را نشان می‌دهد زیرا که همواره تفاهم زناشویی با کاهش اختلالات روانی و بخصوص اضطراب افسردگی در زوجین همراه است. در تحقیق دیگری در زمینه شناسایی عوامل مؤثر در تفاهم زناشویی مشخص گردید که با افزایش عشق و محبت و صمیمیت بین زوجین تفاهم زناشویی و شادمانی نیز افزایش می‌یابد ( یونسی، ۱۳۸۸).

۲-۸-تنوع نقش ها در ارتباطات زناشویی

1. 1. : امید بخش و همکاران , همان منبع , ص۳۳ ↑

   

1. 1. طیار , فاطمه , آشنایی با شکل گیری سازمان تجارت جهانی , ۱۳۹۲, انتشارات دانشگاه علوم و تحقیقات یزد , ص۱۷: ↑

1. 1. : طیار , همان منبع , ص۱۸۷ ↑

1. 1. : ماده ۱ دستور العمل تسویه و پایاپای معاملات بورس کالای ایران , مصوب ۱۳۸۹ ↑

1. 1. : ماده ۲ همان قانون ↑

1. 1. : ماده ۴ ↑

1. 1. ماده ۸ : ↑

1. 1. :ماده ۱۲ آیین نامه اتاق پایاپای مصوب ۱۳۸۹ ↑

1. 1. : ماده ۱۳ آیین نامه اتاق پایاپای ↑

1. 1. : حسین زاده , همان منبع , ص۱۷۹ ↑

1. 1. ۱ : هال جان , مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک ,۱۳۸۴, مترجم : سجاد سیاح و علی صالح آبادی ,چ اول , انتشارات رایانه تدبیر پرداز ,ص۴۵ ↑

1. 1. : شهیدی , مهدی , تشکیل قراردادها و تعهدات , ۱۳۷۷, چاپ اول , انتشارات حقوق دان , ص۱۴۵ ↑

1. 1. : کاتوزیان , ناصر , قواعد عمومی قراردادها , ۱۳۷۶,ج۲,چ۴,شرکت سهامی انتشار ,ص۱۴۵ ↑

1. 1. : Haugen, Robert A. (2002), Modern Investment Theory, fifth edition, Prentice-Hall India, P: 656. ↑

1. 1. :HAUGEN…….P: 660 ↑

1. 1. : رضائی , همان منبع , ص۱۰ ↑

1. 1. : همان منبع َ ص۱۱ ↑

1. 1. : brown-chiristian-abraham-fred-sum of perpetuities method for valuing stock prices –journal of economics -2012-p: 59-72 ↑

1. 1. :اسدی نیا ٔ حسین ٔ معاملات آنلاین آتی ٔ ۱۳۹۰ وبلاگ شخصی ٔ ص۴ ↑

1. 1. : رضایی ٔ همان منبع ٔص۵: ↑

1. 1. :مدیریت قراردادهای مشتقه ٔ ۱۳۸۹انتشارات شرکت بورس کالای ایران ٔ ص۱۲ ↑

1. 1. : www.ime.co.ir ↑

1. 1. :رضایی ٔ همان منبع ٔ ص۷ ↑

1. 1. :هال ، همان منبع ، ص۶۲ ↑

1. 1. :معصومی نیا ٔ همان منبع ، ص۲۴۳ ↑

1. 1. : جعفری لنگرودی ، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق ، ۱۳۸۱ ، چاپ ۱۲ ، انتشارات کتابخانه گنج دانش ، ص۷۳۹: ↑

1. 1. : حسین زاده : همان منبع ،ص۱۷۰-۱۷۲: ↑

1. 1. :ماده ۲ قانون بورس اوراق بهادار ↑

1. 1. :حسین زاده ، همان منبع ، ص۱۷۳ ↑

1. 1. :بند ۸ و ۱۹ ماده ی ۱ دستور العمل تسویه و پایاپای معاملات بورس کالای ایران ↑

1. 1. :شهیدی ، همان منبع ، ص۱۴۵ ↑

1. 1. :کاتوزیان ،همان منبع ، ص۴۵۲ ↑

1. 1. حسینی ، محمد ، قرارداد آتی و چالش های فقهی آن ، ۱۳۸۸، سال ۲، ش۱۲، دو ‌فصل‌نامه علمی تخصصی مطالعات اقتصاد اسلامی ، ص۹۳: ↑

1. 1. سورانی ,داوود , معرفی انواع اوراق مشتقه , ۱۳۸۷ , شماره ۱۷۳۷,روزنامه دنیای اقتصاد , ص۳: ↑

1. 1. عظیمی ,حامد , قواعد عمومی قراردادها , ۱۳۹۰ , پایگاه اطلاعاتی دادپرور , ص۵ : ↑

1. 1. نجفی , کاظم , تاریخچه شروع معاملات آتی , ۱۳۹۳ , انجمن علمی مدیریت دانشگاه شهید بهشتی , ص۱-۵: ↑

1. 1. نجفی , همان منبع , ص۶: ↑

1. 1. حسنی , علیرضا , عضویت در سازمان تجارت جهانی , ۱۳۹۴ , وبلاگ شخصی , ص۱-۳: ↑

1. 1. جمعی از نویسندگان , جهانی شدن , فرصت‌ها و چالش ها , ۱۳۸۴ , ترجمه و تدوین وحید بزرگی و علی صباغیان , چاپ و نشر بازرگانی, ص۴۲ : ↑

1. 1. بزرگی , وحید , درآمدی بر سازمان تجارت جهانی و الحاق آن , ۱۳۸۶, انتشارات قومس , ص۱۰: ↑

1. 1. امید بخش و همکاران , همان منبع , ص۲۷۳: ↑

1. 1. ماده ۱-۲ گات : ↑

1. 1. ماده ۱-۱-۵ گات : ↑

1. 1. ماده ۴-۲-۵ گات : ↑

1. 1. مواد ۴-۲ , ۴-۵ موافقت نامه : ↑

1. 1. امید بخش , همان منبع , ص۲۷۶: ↑

1. 1. ماده ۱-۶ : ↑

1. 1. ۱ : ممتاز , جمشید , تفاهم نامه سازمان تجارت جهانی راجع به قواعد و رویه های حاکم بر حل اختلافات ,۱۳۷۵,مجموعه مقالات همایش بررسی جنبه‌های ازمان تجارت جهانی , مؤسسه‌ مطالعات بازرگانی , ص۱۲ ↑

1. 1. رشید , هما , مقایسه مزایا و معایب مکانیزم حل و فصل اختلاف در گات وسازمان تجارت, ۱۳۸۹ ,پرتال تخصصی حقوق بین الملل,ص۳: ↑

1. 1. ۱ : پور سید , بهزاد , مروری اجمالی بر مکانیسم حل و فصل اختلاف در سازمان تجارت جهانی ,۱۳۷۵, مجموعه مقالات همایش بررسی جنبه‌های حقوقی سازمان تجارت جهانی , مؤسسه‌ مطالعات بازرگانی ,ص۳۲د ↑

1. 1. رشید , همان منبع , ص۴: ↑

1. 1. ۱ : برز گر زاده , عبدالحسین , رویه حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهانی و کشورهای در حال توسعه , ۱۳۹۴ , پایگاه تخصصی حق گستر ,ص۱۴ ↑

1. 1. ممتاز , همان منبع , ص۱۵: ↑

1. 1. فورگس, اریک کانال ,حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهانی , ۱۳۸۷ , مترجم : بهزاد ساعدی بناب , انتشارات مجد , ص۴۳ : ↑

1. 1. رضایی , محمد تقی , نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت , ۱۳۹۰ ,انتشارات میزان , ص۲۴۹: ↑

1. 1. دفتر نمایندگی تام الاختیار تجاری ج.۱٫۱ ایران , ۱۳۸۱ , شماره ۳۴, خبرنامه رویداد و تحولات سازمانی جهانی تجارت , ص۱۹-۲۰: ↑

1. 1. : امید بخش , همان منبع ,ص۴۹۷-۴۹۸ ↑

1. 1. امید بخش , همان منبع , ص۴۹۸: ↑

1. 1. امید بخش , همان منبع , ۴۹۹: ↑

هر فردی تصویری از خود دارد به عبارت دیگر او از رفتار و صفات و جسم خود درکی دارد که در یک تصویر منسجم و یکپارچه جمع می شود. مطالعات حاکی از این است که آگاهی یا برداشت ما از خود بیشتر ناشی از تجربه های احتمالی ماست. ما خود را آن گونه می­بینیم که فکر می­کنیم دیگران ما را می بینند. خودپنداره یک محصول اجتماعی به شمار می رود که در اثر تعامل و برخورد با دیگران به دست می‌آید(مک کی و فنینگ، ۲۰۰۹). افرادی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، معمولا احساس خوبی نیز به زندگی دارند. از سوی دیگر هنگامی که خودپنداره فرد منفی است، احساس می‌کند که موجودی نالایق است و این قضیه بر عملکرد فرد و سازگاری او با شرایط تاثیر گذار خواهد بود(سعیدیان و نیلی، ۱۳۹۰). با توجه به ضرورت و اهمیت هریک از متغیر های این پژوهش در سلامت زندگی افراد و موفقیت تحصیلی، بررسی رابطه این مؤلفه ها و مشخص نمودن سهم هریک از آنان در تبیین میزان خودپنداره دانش آموزان تیزهوش، می توان به متخصصان، مشاوران و دست اندرکاران امر آموزش در برنامه ریزی های آتی برای این دانش آموزان کمک نمود.

۱-۴- هدف اصلی پژوهش

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و مهارت های اجتماعی با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول شهر لاهیجان می‌باشد.

۱-۴-۱- اهداف فرعی

• • تعیین رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول.

• • تعیین رابطه مهارت های اجتماعی با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول.

• تعیین قابلیت تبیین خودپنداره دانش آموزان تیز هوش ‌بر اساس مؤلفه های حمایت اجتماعی ادراک شده و مهارت های اجتماعی.

۱-۵-سوال­های پژوهش

سوال اصلی

• آیا بین حمایت اجتماعی ادراک شده و مهارت های اجتماعی با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول شهر لاهیجان رابطه وجود دارد؟

سوالات فرعی

– آیا بین حمایت اجتماعی ادراک شده با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول رابطه وجود دارد ؟

– آیا بین مهارت های اجتماعی با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول رابطه وجود دارد ؟

آیا حمایت اجتماعی ادراک شده و مهارت های اجتماعی میزان خودپنداره را در دانش آموزان دختر مدارس تیز هوش تبیین می‌کند؟

۱-۶- فرضیه ‏های پژوهش

فرضیه اصلی:

بین حمایت اجتماعی ادراک شده و مهارت های اجتماعی با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول شهر لاهیجان رابطه وجود دارد.

فرضیه های فرعی:

– بین حمایت اجتماعی ادراک شده با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول رابطه وجود دارد.

– بین مهارت های اجتماعی با خودپنداره در دختران مدارس تیزهوشان متوسطه اول رابطه وجود دارد.

– حمایت اجتماعی ادراک شده و مهارت های اجتماعی میزان خودپنداره را در دانش اموزان دختر مدارس تیز هوشان متوسطه اول تبیین می‌کند.

۱-۷- تعریف واژه ها( تعاریف مفهومی و عملیاتی)

۱-۷-۱-تعریف مفهومی حمایت اجتماعی ادراک شده: میزان برخورداری از محبت، همراهی و توجه به اعضای خانواده، دوستان و سایر افراد( زمیت،۱۹۹۰). مفهوم حمایت اجتماعی ادراک شده به حمایت از منظر ارزیابی شناختی فرد از محیط و روابطش با دیگران می نگرد. نظریه پردازان حمایت اجتماعی ادراک شده بر این امر اذعان دارند که تمام روابطی که فرد با دیگران دارد حمایت اجتماعی محسوب نمی شوند. به بیان دیگر روابط منبع حمایت اجتماعی نیستند، مگر آنکه فرد آن ها را به عنوان منبعی در دسترس یا مناسب برای رفع نیاز خود ادراک کند( وایسز،۲۰۱۲).

۱-۷-۲- تعریف مفهومی مهارت های اجتماعی: لیبت^[۱۴] و لوینسون (۱۹۷۳، به نقل از سیگرین و تایلر، ۲۰۰۷) مهارت­ های اجتماعی را به عنوان توانایی انجام دادن رفتارهایی که به طور مثبت یا منفی تقویت شده اند، تعریف نموده ­اند. همچنین، مهارت­ های اجتماعی به عنوان توانایی نشان دادن احساسات مثبت و منفی در حوزه بین فردی، بدون از دست دادن تقویت اجتماعی، تعریف شده است (هرسن^[۱۵] و بلاک^[۱۶]، ۱۹۹۷، به نقل از سیگرین و تایلر، ۲۰۰۷).

۱-۷-۳-تعریف مفهومی خودپنداره: مجموعه ای از عقاید فرد درباره ی خود است که بیشتر مبنای توصیفی دارد تا قضاوتی. به عبارت دیگر خود پنداره توصیفی است که فرد از نظرگاه خود درباره ی خویشتن دارد(بیابانگرد، ۱۳۸۴). مجموعه ی کلی باورهای فرد در زمینه ی اسنادهای شخصی وی راجع به خودش می‌باشد. خودپنداره سازمان دهی کلی ادراکاتی است که فرد نسبت به خود دارد. در ضمن خودپنداره سازمان یافته ی چندوجهی، سلسله مراتبی و نسبتا ثابت است(پورآقا، ۱۳۹۲).

۱-۷-۴-تعریف عملیاتی حمایت اجتماعی ادراک شده: منظور نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده شربان و ساگرمن(۱۹۹۱) کسب می‌کند.

۱-۷-۵-تعریف عملیاتی مهارت های اجتماعی: مهارت­ های اجتماعی نمره­ای است که فرد در مقیاس مهارت­ های اجتماعی (ریجیو^[۱۷]، ۱۹۸۹، به نقل از خجسته مهر، ۱۳۸۵) به دست ‌می‌آورد. مقیاس مهارت­ های اجتماعی دارای ۶ مؤلفه (خرده مقیاس) می‌باشد که عبارتند از: بیانگری هیجانی^[۱۸]، حساسیت هیجانی^[۱۹]، کنترل هیجانی^[۲۰]، بیانگری اجتماعی^[۲۱]، حساسیت اجتماعی^[۲۲] و کنترل اجتماعی^[۲۳].

۱-۷-۶- تعریف عملیاتی خودپنداره: خود پنداره در پژوهش حاضر خود پنداره ‌بر اساس نمره ای است که فرد در آزمون خود پنداره راجرز(۱۹۶۱) کسب می‌کند.

فصل دوم

ادبیات و پیشینه پژوهش

در این فصل ابتدا به تعریف مفاهیم مورد بررسی می پردازیم و سپس مباحث نظری در خصوص متغیرهای پژوهش ارائه خواهند شد و در انتها پیشینه های داخلی و خارجی پژوهش بیان می شود.

۲-۱-تعریف هوش و تیزهوشی

گروهی هوش را چیزی می دانند که با تست های هوشی اندازه گیری می شود. این تعریف را نخستین بار بورینگ (۱۹۹۲) به کار برد و از آن پس متداول شد. روشن است که چنین تعریفی نمی تواند از “چیستی” هوش خبر دهد. به همین دلیل باید حدود هوش مشخص شود و از اینکه بتوان ابزار و وسایل اندازه گیری آن را شناخت (جی و دیگران، ۲۰۰۳؛ به نقل از امیری مجد، ۱۳۸۵).

معمولاٌ در نظام آموزشی سنتی ، دانش ، اصول و قواعد در کتاب نهفته است و معلم اشاعه دهنده آن از تشکیل کلاس درس و به شیوه رو در رو است . در این روش معلم با تأکید بر تکرار و به حافظه سپردن ، مطالب را به یادگیرنده انتقال می­دهد . اگر این فرایند به درستی انجام پذیرد یادگیری سطحی انجام پذیرفته است (فضلی خانی، ۱۳۸۵ ) .

در صورتی که تجربیات یادگیری را چنان باید طراحی نمود که بتوان به سطوح بالای حیطه شناختی ؛ یعنی، تفکر تحلیلی ، تفکر انتقادی و خلاقیت دست یافت . این امر با بهره گرفتن از فن آوری و ارتباطات امکان پذیر است . امروزه مفهوم سواد سنتی دچار تغییر و تحول شگرفی شده است . مفهوم سنتی سواد خواندن ، نوشتن و حساب کردن است . در نیمه قرن بیستم مفهوم جدیدی از سواد کاربردی مطرح شد و امروزه ، تقاضا های جدید مطرح شده از سوی جامعه و دنیای جدید پیرامون فن آوریهای جدید رفتاری ، سواد نوین را می­طلبد . به طور کلی در سواد نوین از یادگیری طوطی وار و اجرای دستورالعملهای معمولی دوره شده و به جای آن توانایی یافتن حقایق و در نظر گرفتن راه های تازه درک و ابداع قوانین و برنامه ریزی شخصی ، مورد تأکید قرار ‌می‌گیرد . با شناخت بیشتر فن‌ آوری اطلاعات و ارتباطات به کارگیری آن در حوزه آموزش ‌می‌توان به نحو مؤثر از سواد نوین بهره برد(ایزی و رستمی نژاد ، ۱۳۸۹) . امروزه بیش از سه نوع سواد مفید معرفی شده اند که سواد علمی با معنای مصطلح آن در نظام آموزشی که در برگیرنده مفهوم توانایی خواندن و نوشتن است ، تنها یکی از آن ها محسوب می­ شود . در این مورد به عنوان مثال ‌می‌توان از سواد سیاسی ، سواد اقتصادی ، سواد اجتماعی ، سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی نام برد . سواد اطلاعاتی به معنای انتخاب و استفاده اخلاقی و ‌مسئولانه از فن آوری اطلاعات و ارتباطات است (بروس^[۲۶]، ۱۹۹۷، به نقل از حیدری مقدم ، ۱۳۸۵) .

نهاد آموزش و پرورش، یکی از بزرگترین تولید کنندگان اطلاعات و بی تردید عمده­ترین مصرف کننده و ذخیره کننده اطلاعات و دانایی محسوب می­ شود. این مهم در کشور ما توسعه کمی آموزش و پرورش توجه به مؤلفه های دینی و ملی و فرهنگی از گستردگی و ارزش بالایی برخوردار است . تولید دانش و کاربرد آن در فرایند تعلیم و تربیت ، موجب افزایش دانایی ، و توانایی یادگیرندگان و معلمان شده و آموزش و پرورش را در مهمترین مأموریت خود؛ یعنی، تربیت نیروی انسانی توانمند و کارآمد بیش از گذشته توفیق خواهد داد. از طرفی دیگر بخش اعظمی از معظلات اجتماعی ، اخلاقی، فرهنگی و حتی اقتصادی کشورها ناشی از توسعه نیافتگی و عقب ماندگی از کاروان دانش و فن آْوری است (جوادی بورا و نازکتبار ، ۱۳۸۹).

کیگان^[۲۷] (۱۳۹۰)، اشاره می­ کند که همه جنبه­ های زندگی انسان به طور عمیقی تحت تأثیر تحولات فن آورانه قرار گرفته است ، البته مدارس ، دبیرستان­ها و دانشگاه ها نیز از این تحولات فن آوری بر کنار نمانده اند ، ولی تحولات پدید آمده در این بخش چندان تناسبی با تحولات روز ندارد (سلیمانی ، ۱۳۸۳). رشد و توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در نظامهای آموزشی منجر به افزایش فرصت‌های یادگیری و سهولت یادگیری دسترسی به منابع آموزشی شده و از میزان اهمیت و اتکاء بر کتاب و مواد درسی از پیش تعیین شده بر هر کلاس و دوره­ تحصیلی کاسته است (تاجور و همکاران ، ۱۳۸۹ ) .

با توجه به اهمیت فن آوریهای جدید و سواد کامپیوتری به عنوان بخشی از پیش نیازهای آن و همچنین اهمیت مسأله آموزش و مدیریت کلاس موفق ، در زمینه عوامل مؤثر و تأثیر گذار در ارتقای آموزش مطلوب، تحقیقات اندکی انجام داده شده است که در ادامه ، به آن اشاره می­ شود .

با روند رو به رشد فن­آوریهای جدید اطلاعاتی و ارتباطی برخورداری معلمان از سواد اطلاعاتی و سواد کامپیوتری ، ضرورتی اجتناب ناپذیر است و به نظر می­رسد که سبک مدیریتی کلاسی و نحوه ارائه مطالب توسط معلمان هم متأسر از سواد فن آورانه آن ها باشد . بر اساس آن چه مورد بحث قرار گرفت ، مسأله اساسی در این پژوهش ، بررسی رابطه دو مورد از مهمترین پیش نیاز ها و صلاحیت های حرفه ای معلمی ؛یعنی «مدیریت کلاس » او می‌باشد. درک درست رابطه این متغیرها می‌تواند ، به تدارک برنامه و تهمیدات لازم جهت اصلاح و ایجاد برنامه های آموزش مناسب در چهارچوب برنامه درسی تربیت معلم کمک نماید . ‌بنابرین‏ با توجه به آنچه مورد بحث قرار گرفت ، در این پژوهش، محققان به دنبال پاسخ ‌به این سؤال هستند کهآیا معلمانی که از هوش فرهنگی و سواد کامپیوتری بالاتری برخوردارند ، سبک مدیریت کلاسی بهتری دارند ؟ این سؤال در قالب سه فریضه مطرح می شود :

1. 1. مؤلفه­ های هوش فرهنگی (فراشناخت ، انگیزش ، رفتار و شناخت) ‌و سواد کامپیوتری معلمان ، پیش‌بینی کننده سبک مدیریت کلاسی غیر مداخله گر ( دانش آموز محوری ) آن ها می‌باشند .

1. مؤلفه­ های هوش فرهنگی(فراشناخت ، انگیزش ، رفتار و شناخت ) و سواد کامپیوتری معلمان ، پیش‌بینی کننده سبک مدیریت کلاسی تعاملی آن ها ‌می‌باشد .

   1. سنجش و آموزش مهارت‌های اجتماعی :

کودکان دارای ناتوانیهای مختلف اغلب در تعاملات اجتماعی مناسب با همسالان و بزرگسالان در موقعیتهای گوناگون دارای مشکلاتی هستند . آن ها اغلب فاقد مهارت‌های اجتماعی ضروری برای تعاملات مثبت و هدفمند هستند. این مسأله ممکن است باعث شود این دانش آموزان توسط همسالان عادی کمتر مورد پذیرش قرارگیرند . پژوهش‌ها نیز نشان داده ­اند دانش آموزان دارای ناتوانی ، مهارت‌های اجتماعی را به راحتی در محیط عادی با همسالان غیر معلول یادنمی­گیرند .این دانش آموزان نیاز دارند تا مهارت‌های اجتماعی را به طورسامان یافته آموزش بینند . این مهارت ها بایددر موقعیتهای طبیعی به منظور تسهیل تعمیم دهی به موقعیتهای مختلف آموزش داده شوند(گرشام^[۲۸] ، ۱۹۹۸).

به لحاظ سنتی فراگیری­های آموزشگاهی نسبت به مهارت‌های اجتماعی دارای اولویت بودند (کلب و هانلی ، مکس­ول^[۲۹]، ۲۰۰۳).ولی با افزایش گرایش به جای دادن دانش آموزان دارای ناتوانی در آموزش همگانی ، نیاز به آموزش مهارت‌های اجتماعی به طور فراینده­ای اهمیت پیدا کرد. در گذشته آموزش مهارت‌های اجتماعی برای این دانش آموزان در موقعیتهای اموزشی مستقل فراهم می­شد که معمولاً به دیگر موقعیت‌ها تعمیم نمی­یافت(گرشام^[۳۰]، ۱۹۹۸). ‌بنابرین‏ ، جهت کمک به دانش آموزان دارای ناتوانی در تعاملات اجتماعی شان با همسالان و بزرگسالان ، آموزش مهارت‌های اجتماعی باید در کلاس‌های درس آموزش همگانی انجام شوند و به منظور حفظ محوریت آموزشگاهی کلاس در درس آموزش عمومی ، آموزش مهارت‌های اجتماعی باید با برنامه های درسی یکپارچه شود .

پژوهش­ها، مهارت‌های اجتماعی زیادی را شناسایی کرده‌اند که برای تعاملات موفقیت آمیز با همسالان و بزرگسالان ضروری هستند . شواهد تجربی اندکی وجود دارند که به طور قطع تعیین کنند کدام مهارت ها برای افزایش تعاملات مثبت دانش آموزان دارای ناتوانی دارای بیشترین اهمیت هستند . در هر صورت پژوهش های متعددی روی تعداد مهارتهایی که با افزایش کنش اجتماعی می‌شوند صورت گرفته است و به مهارتهایی مانند همکاری و شروع تعاملات اشاره شده است که در ادامه به تفصیل مورد بحث قرار می­ گیرند .

• 1. تعاریف مهارت‌های اجتماعی :