۵- برنامه ریزی همه جانبه و کوشش به منظور اجرای دقیق آن توسط مدیران وکارکنان.
۶- طراحی گردش و جابجایی شغلی کارکنان ومدیران .
تقویت ارتباطات افقی بین واحدهای سازمان از طریق ایجاد کمیته ها و شوراهای هماهنگی.
۲- سازماندهی بر اساس محصول
در این ساخت سازمان به واحدهای دارای استقلالی داخلی که هر یک عهده دار کلیه عملیات مربوط به تولید
فروش و تدارک محصول معینی هستند و دارای کلیه ارگانهای سازمانی وپشتیبانی لازم برای ایجاد وظائف خود میباشد
و بر اساس معیارهائی مانند سود بهره وری کمیت تولید و ضایعات اندازه گیری میشوند
در سازماندهی یا بخش بندی بر اساس محصول هر بخش مسئولیت تولید یک محصول ویا یک گروه از محصولات هم خوانواده را به عهده دارد .
این نوع تقسیم بندی: الگویی منطقی برای سازمانهائی است که با فناوری متنوع و روش های بازار یابی متفاوت فعالیت می نمایند چنانچه سازمان بازرگانی واحدی محصولات متنوع و متعددی تهیه کند نوع آن ها متفاوت و تولید هر یک مستلزم سرمایه وهزینه های هنگفت و فنون خاصی باشد
(مانند :تولید ماشین الات کشاورزی رادیو تلوزیون و غیره )در این صورت تنوع و تعداد محصولات و تولید هر یک به مقدار زیاد ایجاب میکند که تقسیم کار بر حسب نوع محصولات صورت گیرد .
به طور خلاصه مزایا و معایب اینگونه سازمان ها به شرح زیر است :
الف) مزایا
۱- خط تولید شدیداً مورد توجه قرار گرفته و تلاشهای لازم جهت تحقق آن بعمل میآید .
۲- مسئولیت سود دهی به عهده همه بخشها گذارده صورت میگیرد .
۳- هماهنگی در بخشها در سطوح مختلف به آسانی صورت میگیرد .
۴- زمینه برای تصمیم گیری در تمام سطوح مدیریت ممکن میباشد .
۵- ترتیب مدیران یا به طور کلی نیروی انسانی در سطح عمومی آسانتر صورت میگیرد
ب) معایب
۱- بیشتر نیروی انسانی (مدیران )با تخصص های بالا مورد نیاز است .
۲- کنترل فعالیت های اقتصادی و نگهداری اطلاعات لازم در این مورد مشکل میگردد.
۳- کنترل برای مدیران در سطوح بالا دشواراست .
۳- سازمان بر اساس منطقه عملیات
در تقسیم کار بر حسب منطقه عملیات برای هر ناحیه یا منطقه معین یک واحد سازمانی با اختیارات وسیع تشکیل میگردد که در این حالت روسای سازمان های مربوطه مسئول اجرای عملیات در مناطق مورد عمل هستند البته تقسیم کار در واحد های داخلی ممکن است بر اساس نوع فعالیت تخصصی محصول و حتی میتواند ترکیبی از این ها باشد (همان گونه که در نمودار ۷ ملاحظه می فرمائید).
طبیعی است این نوع سازماندهی برای مؤسسات که نسبتا بزرگ بوده و تا حدودی متکی به بازارهای محلی است بسیار مفید بوده زیرا این امر باعث سهولت دستیابی مصرف کنندگان به بازارهای مورد نیاز خواهد گردید وبه طبع باعث افزایش فروش خواهد شد.
الف) مزایا
۱- مسئولیت را در سطوح پائین ایجاد می کند .
۲- تأکید روی بازارها و مسائل محلی دارد .
۳- هماهنگی عملیات به نحو مطلوبی در منطقه اعمال می شود.(رشد می کند)
۴- ارتباطات رو در رو یا مستقیم میباشد و از این امر به نحو مطلوبی سازمان میتواند بهره مند شود.
۵- زمینه را برای تعلیم مدیران در تمام سطوح فراهم می کند .
ب)معایب
۱- به مدیران در سطوح مدیریت بالا احتیاج پیدا می شود .
۲- باعث حفظ ونگهداری خدمات مرکزی اقتصادی از یک طرف و از طرف دیگر ممکن است احتیاج به نگهداری وحفظ همان خدمات اقتصادی چون اداره کار کنان خرید و….در سطح منطقه گردد .
۳- کنترل را برای مدیران سطح بالا مشکل می کند .
۴- سازمان بر اساس مشتری (ارباب رجوع)
سازماندهی بر اساس مشتری وقتی صورت می پذیرد که یک بخش فروش یا همه محصولات تولیدی یک شرکت برای یک دسته خاص از مشتریان تولید و فروخته شود در این حالت سازمان را بر اساس نوع مشتریان سازماندهی کرده به طوری که مشتری برای خرید کالا یا خدمات خاص مستقیما به بخش مربوط مراجعه می کند . به عنوان مثال :اگر یک شرکت الکترو نیک را در نظر بگیرید تقریبا با سه دسته از مشتریان مواجه است مشتریان نظامی صنعتی و مصرف کننده که موجب می شود این شرکت سازمان خود را همان گونه که در نمودار ۸ مشاهده میگردد طبقه بندی وسازماندهی نماید البته این نوع سازمان دهی کمتر به کار گرفته می شود و بطذ معمول از رده میانی به پایین سازمان میباشد مبنای این نوع سازمان دهی خواست ونیاز مشتری است.
الف) مزایا
۱- تمرکز یافتن روی نیازها و خواسته های مشتریان
۲- به مشتریان این احساس را میدهد که عرضه کنندگان کالا و خدمات به خواسته ها و مسائل آنه اهمیت میدهند
۳- مهارت در شناخت مشتریان را افزایش میدهد.
ب) معایب
۱- هماهنگی عملیات را برای پاسخ به نیاز مشتریان ممکناست با مشکل مواجه سازد
۲-به مدیران ستادهای تخصصی وکارکنان ماهر برای رفع مشکلات و خواسته های مشتریان نیاز است
۳- گروههای مشتریان ممکن است به وضوح تعریف و طبقه بندی نشده باشند.
۵- سازمان بر اساس خدمت
در این نوع سازمان کلیه فعالیتهای مشابه یا غیر مشابهب که برای انجام خدمات یا تولید کالای معینی لازم است دسته بندی شده و در یک واحد سازمانی قرار میگیردند. این نوع طبقه بندی برای سازمانهایی که کالا و خدمات متنوع را تولید می کند مفید است زیرا موجب تسهیل در امر هماهنگی فعالیتها در راستای اهداف مورد نظر است.
اگرچه اغلب تصور می رود که بخشهای ستادی بر این نوع سازماندهی ترجیح دارند ولیکن سازماندهی بر اساس خدمت جهت کسب اثر بخشی کنترل ویا هر دو با هم در سازمان مطرح است البته به عنوان یک شکل سازمان دهی میبایست سازمان بر اساس نوع خدمت بدقت مورد برسی و ملاحظه قرار گیرد.
در یک مؤسسه تجاری یا غیر تجاری انواع بخش های تجاری چون امور کارکنان(بویژه استخدام آموزش وگزارشات کارمندی) حسابداری خرید وسایر موارد دیگر دیده می شود.
فعالیتهایی که تا حدودی مشابه اند در بخش های خدماتی ویژه متمرکز شده اند و بدین ترتیب می توان از این نوع سازمان دهی جهت اثر بخشی کنترل یا هر دو باهم در سازمان بهره برد.
به طور خلاصه مزایا و معایب اینگونه سازمان ها به شرح زیر است :
الف) مزایا
۱-باعث صرفه جویی هزینه فعالیت های خدماتی میگردد زیرا فعالیت هائی در بخش های ویژه (تخصصی) متمرکز می شود.