۱- سطح آروزی بالا ۲- انگیزه قوی برای تحرک به سوی بالا ۳- مقاومت طولانی در مواجهه، با تکالیف با سطح دشواری متوسط ۴- تمایل به اعمال تلاش مجدد در انجام تکالیف نیمه تمام ۵- ادراک پویا از زمان یعنی احساس اینکه امور سریع روی میدهند. ۶- آینده نگری ۷- توجه به ملاک شایستگی و لیاقت در انتخاب دوست یا همکار۸- بازشناسی از طریق عملکرد خوب در کار۹- کاری را به خوبی انجام دادن ۱۰- رفتار ریسک کردن پایین، لازم به ذکر است که در رابطه با این ویژگی آخر پرسشنامه ۲۹ سئوالی هیچ سئوالی را ندارد به این ترتیب پرسشنامه بر اساس ۹ ویژگی فوق تدوین شده است.
سئوالات پرسشنامه به صورت ۲۹ جمله ناقص بیان شده که به دنبال هر جمله ناتمام چند گزینه داده شده است، این گزینه ها بر حسب اینکه شدت انگیزه پیشرفت از زیاد به کم یا کم به زیاد باشند به آن ها نمره میزانی تعلق میگیرد. به خاطر اینکه برخی از ماده ها( سئوالات) دارای تعداد گزینه های یکسانی نبودند و امکان نمره گذاری یکسان برای ۲۹ ماده( سئوال) وجود داشت. ۲۹ ماده پرسشنامه به صورت چهار گزینه ای نوشته شده اند تا همه سئوالات از ارزش یکسانی برخوردار باشند به عنوان نمونه یکی از ماده های پرسشنامه به این صورت است؛
من به طور کلی…….
الف) خیلی زیاد آینده نگر هستم ب) زیاد آینده نگر هستم. ج) کم آینده نگر هستم. د) اصلاً آینده نگر نیستم.
در این مورد چون یکی از ویژگی های افراد با انگیزه پیشرفت بالا آینده نگر بودن آن هاست سپس بر اساس نوع پاسخ به دانش آموزان نمره الف(۴) ب(۳) ج( ۲) د(۱) تعلق میگیرد.
نمره گذاری پرسشنامه:
نمره گذاری پرسشنامه با توجه به ویژگی های نه گانه که سئوالات بر اساس آن ها نوشته شده است انجام میگیرد. یعنی سئوالات۱، ۴، ۹، ۱۰، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۲۳، ۲۷، ۲۸، ۲۹ به صورت نمره الف(۱) ب(۲) ج( ۳) د(۴) و سئوالات ۲، ۳، ۵، ۶، ۷، ۸، ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۴، ۲۵، ۲۶ به صورت الف(۴) ب(۳) ج( ۲) د(۱) نمره گذاری می شود. نمرات بالاتر از مجموع سئوالات به دست میآید نشان دهنده وجود انگیزه پیشرفت بالا در فرد میباشد و نمرات پایین بیانگر انگیزه پیشرفت پایین میباشد.
۳-۱-۷-پرسشنامه سرمایه فرهنگی:
برای سنجش سرمایه فرهنگی از پرسشنامه سرمایه فرهنگی که از ۲۸ سئوال تشکیل شده است استفاده شده است که سه نوع از سرمایه فرهنگی نهادینه شده، تجسم یافته و عینیت یافته را می سنجد که بخش اول این سرمایه( نهادینه شده) که شامل مدارک و مدارج تحصیلی و علمی-فرهنگی است.که سئوالات ۷ و ۸ را تشکیل میدهد. بخش دوم این سرمایه(تجسم یافته) که شامل تمایلات و گرایشات روانی افراد نسبت به استفاده از کالاهای فرهنگی است. که سئوالات۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۴، ۲۵، ۲۶، ۲۷ را ارزیابی میکند و در آخر بخش سوم این سرمایه(عینیت یافته) که شامل میزان مصرف کالاهای فرهنگی است. سئوال ۲۸ این بخش را مورد ارزیابی قرار میدهد.
۳-۱-۸- پایایی و روایی انگیزش پیشرفت هرمنس:
پایایی و روایی این ازمون در ایران به وسیله محمد قاسمی( ۱۳۷۲) در دانشگاه تربیت مدرس بررسی و محاسبه گردیده است. برای محاسبه پایایی انگیزش پیشرفت از دو روش ضریب آلفای کرونباخ و روش بازآزمایی استفاده شده است. به این صورت که در مطالعه مقدماتی برای بررسی ضریب همسانی سئوالات پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده است. ضریب پایایی محاسبه شده برای پرسشنامه ۸۵% به دست آمد. با بهره گرفتن از روش آزمون ـ آزمون مجدد در مطالعه اصلی، پرسشنامه بعد از گذشت ۳ هفته مجددآ به دانش آموزان داده شد، ضریب پایایی به دست آمده، با این روش نیز به میزان ۸۲% به دست آمد( شیخی فینی، ۱۳۷۲) در تحقیق قارپوزی( ۱۳۷۶) ضریب همسانی درونی محاسبه شد، روی ۱۰۰ پرسشنامه با بهره گرفتن از ضریب پایایی الفای کرونباخ ۷۶% به دست آمد، داداشی نسرین( ۱۳۸۰) ضریب پایایی این پرسشنامه را با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۶۱% به دست آورده است.
در خصوص روایی آزمون از آنجا که هرمنس سئوالات پرسشنامه را بر اساس پژوهش های قبل درباره انگیزش پیشرفت نوشته و در نهایت ضریب همبستگی هر سئوال را با رفتارهای پیشرفت محاسبه کردهاست، از این نظر آزمون روایی و پایای دارد. ضریب های همبستگی که برای سئوالات پرسشنامه در دامنه ای از ۳۰% تا ۷۵% میباشد. علاوه بر این هرمنس در یک مطالعه، به وجود ضریب همبستگی بین این پرسشنامه با آزمون اندریافت موضوع( TAT) اشاره کردهاست. لازم به ذکر است که آزمون اندریافت موضوع های از ابزارهای اصلی اندازه گیری پیشرفت به ویژه در مطالعه صورت گرفته توسط مک کلند میباشد.( شیخی فینی، ۱۳۷۲)
قاسمی( ۱۳۷۲) نیز ضرایبی نزدیک به همین ضرایب را گزارش کردهاست با توجه به تحقیقات مختلف روایی و پایایی این ازمون بررسی شده است.
۳-۱-۹- پایایی و روایی سرمایه فرهنگی
اولین مسئله در اندازه گیری متغیرهای انسانی، مسئله روایی وسایل اندازه گیری میباشد. کرلینجر( ۱۳۷۶، ۱۱۳) روایی را بر این اساس سه رویکرد تعریف کردهاست: یک رویکرد را می توان با این پرسش خلاصه کرد که: اگر یک مجموعه از چیزها را با یک ابزار اندازه گیری یا ابزاری مشابه آن بارها اندازه گیری کنیم، ایا نتایج یکسان یا مشابه به دست خواهیم آورد؟ این سئوال، روایی را به مفهوم پایایی، قابلیت اعتماد، قابلیت پیشبینی مطرح میکند. رویکرد دوم این سئوال خلاصه می شود، ایا اندازه های به دست امده از ابزار اندازه گیری، اندازه های« واقعی» خصیصه ای است که اندازه گیری شده است؟ این تعریف دقت و صحّت است. رویکرد سومی نیز وجود دارد، رویکردی که نه تنها به ما کمک میکند هم مسائل نظری و هم مسائل عملی را بهتر تعریف کنیم.
می توان این سئوال را مطرح کرد که در یک ابزار اندازه گیری چقدر خطای اندازه گیری وجود دارد. به عبارت دیگر، روایی را می توان به عنوان فقدان نسبی خطای اندازه گیری در ابزار اندازه گیری تعریف کرد. همگام با رویکرد سوم، می توان تعریف روایی نشان دهنده، گستره میزان خطایی است که یک وسیله اندازه گیری ممکن است داشته باشد را انتخاب نمود. روایی متغیر مستقل پژوهش را از طریق آلفای کرونباخ ( که دستورش در برنامه spss موجود است) به دست آمده در جدول زیر آورده شده است.
متغیر مستقل آلفای کرونباخ
سرمایه فرهنگی ۸۳ %
۳-۱-۱۰- شیوه تجزیه و تحلیل داده ها
پس از اتمام پژوهش و جمع آوری داده ها و اطلاع پرسشنامه مورد بازبینی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته که روش های آماری جهت تحلیل داده ها و آزمودن فرضیات به شرح زیر میباشد: