- طرح دوستان : مشخصه عمده این طرح آن است که از بین دانش اموزانی که معدل بالا دارند و در بین دانش اموزان محبوب هستند فردی به عنوان دوست و همکار دانش آموز ضعیف تر انتخاب می شود این فرد میتواند به دوست آسیب پذیر خود در زمینه درک و دریافت بهتر آموزش های مدرسه یاری رساند.
۱۰ – طرح آموزش ترمیمی (جبران ) علاوه بر موارد فوق طرح جالب توجه دیگر طرح مدرسه سیار است. این طرح از جمله تدابیری است که در برخی از کشورها از جمله فرانسه و بلژیک برای مقابله با افت تحصیلی و ترک تحصیل دانش اموزان و نوجوانان طبقه محروم و بالابردن مشارکت اجتماعی ساکنان آن مناطق به کار گرفته می شود.
مقابله با افت تحصیلی در کشورهای آسیا و اقیانوس آرام :
بررسی مسائل آموزش و پرورش در برخی از کشورهای آسیا و اقیانوس آرام مانند هندوستان ، پاکستان ،بنگلادش، فیلیپین و تایلند از طریق گزارشهای یونسکو نشان میدهد که این کشور ها نیز در زمینه عوامل بازدارنده تحصیلات دانش آموزان با کشور ما مسائل مشترکی دارند .این تحقیقات بخصوص نمودار این واقعیت است که هر جا فقر بیشتر باشد شکست تحصیلی نیز عمیق تر است.
این گزارشها ،راهبردها و اقداماتی که این کشورها برای مبارزه با پدیده افت و ترک تحصیلی انجام دادهاند و نتایج موفقیت آمیز و اقدامات انجام شده را منعکس میکنند.برخی از راهبرهای موفقیت آمیز کشورهای آسیا و اقیانوس آرام در زمینه جلوگیری از افت تحصیلی به شرح زیر است:
اقدامات سازمانی : در بین اقدامهای سازمانی ، ارتقاء اتوماتیک دانش آموزان از همه رایج تر است در این روش به دانش آموزان اجازه میدهند بدون گذراندن امتحان به کلاس بالاتر بروند بدیهی است این اقدام با اقدامات تربیتی و برخوردار از مربیان و معلمان با صلاحیت انجام میگیرد.در این روش جای گزینی ارزشیابی مستمر به جای امتحانات روشی برای افزایش قدرت نگهداری مدرسه میباشد.
- اقدامات تربیتی :
این اقدامات شامل توسعه مراکز تربیت معلم ،بهبود برنامه های آموزشی ضمن خدمت و نیز گسترش دوره های پیش دبستانی بخصوص در محلات فقر نشین شهری میباشد.
- اقدامات انگیزشی و مادی :
شامل تغذیه رایگان ، استفاده از لوارم التحریر و لباس رایگان ، به ویژه برای دختران ، ارائه امکانات خاص مانند دوچرخه به دانش آموزان روستاهای دور افتاده ،اهدای بورس و هزینه تحصیلی برای دانش آموزان میباشد.
- مشارکت اولیاء و جامعه ملی :
این اقدام به منظور علاقمند کردن آن ها به تحصیل و جلوگیری از افت تحصیلی میباشد.تشریک مساعی اولیا شامل شرکت در انجمنهای اولیاء و مربیان و کمک گرفتن از آن ها در اداره کلاس و مدرسه تا ساختن و تجهیز مدرسه به کمک خود آنان میباشد.
- اقدامات غیر رسمی :
این اقدامات با بهره گرفتن از امکانات محلی و ایجاد فضاهای آموزشی اضافی انجام میگیرد.برای مثال ،نهادها یا سازمانها میتوانند به عنوان مکمل مدرسه عمل کنند و در بخشی از مسئولیتهای مدرسه شریک شوند.
پیشینه تحقیق :
موضوع افت تحصیلی و علل و عوامل بروز آن در دوره های مختلف تحصیلی موضوعی است که از دیرباز مورد توجه بسیاری از محققان آموزشی واقع شده است که هر کدام از این پژوهشگران از بعدی خاص به موضوع نگاه کرده و عواملی را مورد نقد و بررسی قرار دادهاند و کار خویش را در قالب پایان نامه های دانشگاهی و یا به عنوان تحقیقات آموزشی عرضه نموده اند.که در این بخش از این فصل به بررسی تعدادی از این تحقیقات پرداخته و نتایج آن ها را محقق جهت بررسی با نتایج حاصل از تحقیق استخراج خواهد نمود.
۱)پایان نامه ای تحت عنوان «بررسی عوامل مؤثر در افت تحصیلی دانش آموزان در دوره راهنمایی و دختران پایه سوم منطقه ۱۶ آموزش و پرورش» که توسط پژوهشگر خانم زهرا داریاپور در سال ۱۳۶۹-۷۰ ،مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس انجام پذیرفته است که نمونه آماری پروژه ای ایشان ۲۴۰ نفر دانش آموز دختر و ابزار مورد استفاده پرسش نامه محقق ساخته میباشد. که طبق بررسیهایی که این پژوهشگر انجام دادهاند به این نتایج دست یافته اند که هر چه قشر اجتماعی خانواده دانش آموزان بالاتر و از انسجام بیشتری برخوردار باشد افت تحصیلی در دانش آموز کمتر مشاهده می شود .بین خانواده و میزان امکانات آموزشی و افت تحصیلی رابطه وجود ندارد،مدیران مدارس اعتقاد داشتند که فقر فرهنگی خانواده ،اختلافات فقر اقتصادی ،بالا بودن تعداد افراد خانواده ،کمبود امکانات آموزشی ،مشکلات اقتصادی معلمان و مشکلات روحی و عاطفی دانش آموزان در دوران بلوغ از علل عمده افت تحصیلی است.
۲)تحقیق دیگری با عنوان «بررسی علل افت تحصیلی در دوره متوسطه عمومی شهرستان خرم آباد توسط آقای حسین مهرداد در تاریخ ۱۳۷۰ در مقطع کارشناسی ارشد انجام پذیرفته است.محقق پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از تحقیق خویش نتایج زیر را بیان میدارد.
۱- عوامل ناشی از نظام آموزشی ۵۴/۳۰ درصد تاثیر
-
- عوامل خانوادگی ۸/۲۷ درصد تاثیر
-
- عوامل مربوط به محیط آموزشی با ۴۶/۱۵ درصد تاثیر
-
- عوامل فردی با ۸۳/۱۱ درصد تاثیر
-
- عوامل ناشی از خصوصیات معلم با ۷۴/۷ درصد تاثیر
- عوامل محیطی و اجتماعی با ۶۳/۶ درصد تاثیر
۳)پژوهشگر بعدی با عنوان« بررسی علل و عوامل مؤثر بر افت تحصیلی در مدرسه راهنمایی ۱۷ شهریور کلور از توابع شهرستان خلخال در سالتحصیلی ۷۲-۷۱ توسط آقای سید علی اسحاقی انجام گرفته است.که محقق پس از بررسی اطلاعات به دست آمده از پرسش نامه ها نتایج زیر را از تحقیقات خویش به دست می آورد.
عواملی که بر افت تحصیلی تاثیر دارند عبارتند از : تحصیلات والدین ،درآمد والدین ،بعد خانوار،میزان مراجعه والدین به مدرسه،میزان علاقه به تحصیل دانش آموزان ،میزان معاشرت با دوستان ناباب و میزان مطالعه درس دانش آموزان.
۴)تحقیق دیگری با عنوان ((بررسی ارتباط ویژگیهای خانوادگی با افت تحصیلی دانش آموزان پسر در دوره متوسطه اردبیل)) توسط آقای عظیم علیپور در سال ۱۳۷۴مقطع کارشناسی ارشد, دانشکده علوم اجتماعی تهران انجام گرفته است که در این پژوهش محقق به این نتایج دست یافته که بین افت تحصیلی و نوع شغل پدران و میزان درآمد خانواده و وضعیت مسکن و شغل مادران و سواد والدین و حضور و عدم حضور والدین یا یکی از آن ها ارتباط وجود دارد.
۵)تحقیق دیگری با عنوان بررسی علل افت تحصیلی در آموزش و پرورش شهرستان نمین و ارائه راه های مقابله با آن توسط آقای سید ناصر آمیغی اردبیل در سال ۱۳۷۹ در مقطع کارشناسی ارشد انجام گرفته است که در این پژوهش محقق به این نتیجه دست یافته که بین افت تحصیلی , میزان تحصیلات خانواده , میزان در آمد والدین , امکانات فضای آموزشی و شیوه مدیریت آموزشگاه و ویژگی های معلمان ارتباط معنا داری که مؤثر بر معدل درس باشد وجود ندارد اما شیوه ی مدیریت آموزشگاه و ویژگی های معلمان و میزان در آمد خانواده بر تکرار پایه آن ها مؤثر میباشد.
فصل سوم
روشها و تکنیک ها
-
- مقدمه
-
- تعریف جامعه و نمونه
-
- تعریف جامعه آماری و نمونه آماری
-
- ابزار اندازه گیری