متغیرهای تحقیق

موضوعات تحقیق دارای مفاهیمی مجرد و ذهنی هستند. برای اینکه عملا تحقیق را انجام دهیم. مفاهیم باید به متغیر تبدیل شوند. مفاهیم وقتی به متغیر تبدیل می‌شوند که بتوانیم به آن ها مقدار و درجات آن ها را تعیین کنیم. همچنین باید بین متغیرهای وابسته، مستقل و کنترل و بین متغیرهای گسسته و پیوسته تفاوت قائل شد (ایران نژاد، ۱۳۸۲: ۴۷).

این تحقیق با عنایت به فرضیه‌ها و نوع پرسشنامه طراحی شده متغیرهای: مستقل، متغیر وابسته و میانجی را دارا می‌باشد که هر کدام متناظر با یکی از فرضیه‌ها هستند.

متغیر مستقل

متغیر مستقل، متغیری است که انتظار می رود تغییر در متغیر وابسته را توضیح دهد به عبارت دیگر متغیر مستقل، متغیر روشنگر است. فرض می شود که این متغیر علت تغییر در متغیر وابسته است (ایران نژاد، ۱۳۸۲: ۴۸).

در این تحقیق، متغیر مستقل عبارت است از: سیستم جامع یکنواخت کالا که اطلاعات و گزارشات لازم را جهت مدیریت و کنترل موجودی انواع کالا در انبارها را در اختیار مدیران مجتمع قرار می‌دهد تا از خسارت ناشی از کمبود کالا و همچنین انجام خریدهای بی‌رویه و انباشت سرمایه جلوگیری ‌نماید.

متغیر وابسته

می توان گفت متغیر وابسته نتیجه متغیر مستقل است. متغیر وابسته متغیر معیار نیز نامیده می شود (ایران نژاد، ۱۳۸۲: ۴۸). متغیر وابسته در این تحقیق، میزان رضایتمندی کاربران می‌باشند که این متغیرها متناظر با فرضیات تحقیق هستند.

متغیر میانجی (مداخله گر)

متغیری است که واسطه ای بین متغیر مستقل و وابسته قرار می‌گیرد. فرایند تهیه و تدارک کالا در این تحقیق به ‌عنوان متغیر میانجی است.

متغیرهای عملیاتی

سیستم جامع یکنواخت کالا

این سامانه با مدیریت و کنترل موجودی انواع کالاها در انبارهای صنعت نفت از یک طرف از کمبود کالا و خسارت‌های ناشی از آن جلوگیری کرده و از طرفی با دادن اطلاعات درست و بهنگام از این موجودی ها از خریدهای بی‌رویه و در نتیجه انباشت سرمایه ممانعت می‌کند (فن آوری اطلاعات و ارتباطات وزارت نفت^[۱۳] (فاوا) ، ۱۳۹۳).

رضایت مندی کاربران

رضایتمندی عبارت است از احساس و یا نگرش نسبت به یک محصول یا خدمت بعد از استفاده از آن (جمال^[۱۴]، ۲۰۰۹).

کیفیت همان چیزی است که مشتری می‌گوید. یعنی باید درست همان چیزی که او می‌خواهد به او داده شود. ‌بنابرین‏ رضایت مصرف کننده بستگی به کیفیت کالاهای ما دارد (سازمان بهره وری سنگاپور. ۱۳۷۶).

فرایند تهیه و تدارک کالا

هدف تامین کالای مورد نیاز واحدها و اطمینان از تطابق محصول خریداری شده با الزامات مشخص شده خرید می‌باشد، که شامل کلیه سفارشات مواد، قطعات یدکی، ابزارهای مصرفی، کالاهای سرمایه ای و خرید خدمات می‌باشد (محمد آقایی تالاری، ۱۳۹۱).

ارزیابی عملکرد

به فرایند پیچیدۀ سنجش، ارزش گذاری و قضاوت در خصوص عملکرد اطلاق می شود. به فرایند سنجش و اندازه گیری و مقایسه میزان و نحوه دستیابی به وضعیت مطلوب و مورد نظر اطلاق می شود (انواری رستمی، علی اصغر. ۱۳۸۶).

بهبود مستمر فرآیندها

فلسفه ای است که دمینگ^[۱۵] آن را این گونه توصیف می‌کند” اقدامات بهبود که موفقیت را افزایش و شکست را کاهش می‌دهد”. رویکردی است که به طور مستمر اهداف بالاتری را برای یک فرایند تعریف خواهد نمود. به عبارت دیگر بهبود فرایند، یعنی بهبود تمامی اقدام­ها در سطوح مختلف کاری و یا بررسی نیازهای کارکنان، مشتریان و در نهایت برطرف کردن مشکلات و افزایش سطح رضایتمندی وکاهش میزان خطا است. به طور کلی بهبود فرایند ‌به این معنی است که ما چگونه می‌توانیم کارهایمان و روند انجام کار را بهتر از قبل انجام دهیم.

مدیریت زنجیره تامین کالا

مدیریت زنجیره تامین کالا شامل مجموعه عناصر تامین کنندگان، تهیه کنندگان سرویس لجستیک^[۱۶]، سازندگان، توزیع کنندگان و فروشندگان است که جریان های مربوط به مواد خام، محصولات و جریان اطلاعاتی در بین این عناصر وجود دارد (کوپژاک^[۱۷]، ۱۹۹۷).

‌پاسخ‌گویی‌

علاقه مندی به فراهم ساختن خدمت مناسب و در کل کمک به مشتریان، احساس مسئولیت کردن (ریاحی و الوانی، ۱۳۸۲: ۴۳)

استفاده از نظرات ارباب رجوع، تمایل به حل سریع مشکلات ارباب رجوع (عالی، ۱۳۸۱: ۷۰)

خدمات پشتیبانی

فرآیندی است که به طور غیرمستقیم و با تأمین منابع مورد نیاز فرآیندهای اصلی در جهت تأمین نیازها و انتظارات مشتری های نهایی عمل می‌کند.

رابط کاربر

رابط کاربر نقش اصلی تعامل بین کاربر با نظام رایانه ای را برعهده دارد و از اهمیت فراوانی در فرایند جستجو و بازیابی اطلاعات بر خورداراست (عباس پور، ۱۳۸۵).

رابط کاربر محیطی در نظام های رایانه ای اعم از سایت ها، پایگاه ها، نرم افزارها و مانند آن ها که میان ماشین و کاربر تعامل ایجاد می‌کند، یعنی انتقال اطلاعات از کاربر به نظام و بالعکس (یوو^[۱۸]، ۲۰۰۲).

انعطاف پذیری

یعنی نرم‌افزار با توجه به سطح مهارت، ویژگی ها و نیازها، راه های مناسبی را برای رسیدن پاسخ در اختیار می‌گذارد.

سرعت

تنظیم فرایند ارائه خدمات جهت حذف اقدامات اضافی و تکراری

تحویل به موقع کالا یا خدمت (ریاحی و الوانی، ۱۳۸۲: ۴۱)

دقت

درستی و صحت در خدمات ارئه شده

تلاش مدیریت در جهت کاهش خطا ها(ریاحی، ۱۳۸۲: ۶۸)

تدابیر کنترلی و پیشگیرانه برای جلوگیری از اشتباهات و مراجعات مکرر(خاکی، ۱۳۷۹: ۲)

سادگی^[۱۹]

سادگی عبارت است از درجۀ توافقی که افراد مختلف در روشن بودن معانی مفهوم دارند.

کیفیت

کیفیت عبارت است از مجموعه جنبه ها و ویژگی های یک فرآورده یا خدمت که عامل تعیین کننده ای برای ‌پاسخ‌گویی‌ به نیازهای تصریحی و تلویحی از پیش تعیین شده به شمار می رود. این مجموعه، عواملی مانند ایمنی، نحوه کار، قابلیت اتکا، به موقع بودن، ارزشمندی و کارایی یک فرآورده یا خدمت و همچنین فعالیت های مربوط به تولید آن را در برمی گیرد (زمردیان، ۱۳۷۳: ۴۰).

فصل دوم: ادبیات پژوهش

• • بخش اول: مبانی نظری متغیرها (سیستم جامع یکنواخت کالا، فرایند تهیه و تدارک کالا، رضایتمندی کاربران)

• • بخش دوم: پیشینه تحقیق

• • چارچوب نظری تحقیق

• مدل مفهومی تحقیق

نمای کلی سیستم جامع یکنواخت کالا

این سیستم که در مقایسه با نرم افزارهای فنی و بازرگانی بین‌المللی به عنوان یکی از پیچیده ‌ترین سیستم ها محسوب می‌گردد، تماما توسط کارشناسان و متخصصین ایرانی در صنعت نفت طراحی، ساخت و پیاده سازی شده است.

مشخصات کلی و زیرسیستم های این سیستم به قرار زیر می‌باشد:

• • تعداد زیرسیستم های طراحی شده: ۲۰ زیر سیستم اصلی

• • تعداد برنامه های نوشته شده: متجاوز از ۳۵۰۰ برنامه به زبان نسل چهارم

• • سکوی سخت افزاری آی بی ام مین فریم^[۲۰] و قابل اجرا روی سایر رده‌ها و مارک های رایانه اعم از مینی و ریز رایانه

• • سکوی نرم افزاری: AD/Advantage

• • پیاده شده در انبارها: متجاوز از ۱۲۰ انبار در سراسر کشور

• • تعداد اقلام تحت پوشش (درحال حاضر): ۱۸۰۰۰۰۰ قلم