مصرف این ماده میتواند باعث کاهش اشتها برای روزها، افزایش تعداد تنفس، افزایش فعالیت فیزیکی، افزایش دمای بدن و تحریک پذیری و بی خوابی گیجی، لرزش و تشنج، اضطراب و بدبینی و خشونت را سبب شود. که تشنج و افزایش زیاد دمای بدن باعث مرگ افراد میگردد. همچنین با صدمه روی عروق باعث سکته های مغزی و قلبی میگردد.
یکی از عوارض روانی آن ایجاد بیماری روانی شبیه اسکیزوفرنی است شامل توهمات بینایی و شنوایی و بدبینی و پرخاشگری است.
مصرف این ماده به تدریج در بین حیوانات افزایش دارد طبق بررسی در سال ۲۰۰۴ میلادی در ایالات متحده آمریکا ۶٫۲ % از دانش آموزان دبیرستانی حداقل یکبار مصرف شیشه را تجربه کردهاند. یکی از موادمخدر جدید که در بازار قاچاق عرضه میشود آیس ، شیشه یا کریستال است. وجه تسمیه این مادهمحرک به این دلیل است که شکل ظاهری این ماده شبیه شیشهای که خرد و پودر شده باشد و یا تکههای ریز یخ و یا خردههای ریز نبات است. به این دلیل به آن در کشور ما شیشه گفته میشود و در اروپا و آمریکا بیشتر به نام آیس شناخته میشود. شابو که در آسیای جنوبشرقی و خاوردور رواج دارد نیز شباهتهایی با این ماده دارد. تحقیقات نشان میدهد که مهمترین ترکیب این ماده محرک آمفتامین است. سابقه تولید و مصرف آمفتامین به قبل از جنگ جهانی دوم میرسد و در زمان جنگ جهانی دوم به عنوان یک داروی مؤثر در رفع افسردگی سربازانی که مشغول جنگ بودند و یا نیروهایی که قرار بود چندین شبانهروز را به صورت پیوسته به نبرد مشغول باشند و فرصت استراحت نداشتند برای بالا بردن سطح انرژی آنان استفاده میشد. با گذشت زمان و مشخص شدن عوارض خطرناک این ماده و اعتیاد به آن کاربرد این ماده به عنوان دارو به تدریج کنار گذاشته شد اما سوداگران و تولیدکنندگان موادمخدر استفاده از این ماده را در تهیه موادمخدر در دستور کار خود قرار دادند. شاید اولین و مهمترین ماده محرک که از آمفتامین به دست آمد و در سطح وسیع مورد مصرف قرار گرفت اکستازی باشد. قرص اکستازی از چند سال پیش به ندرت در کشور ما مشاهده و مصرف میشد اما در سالهای اخیر مصرف آن افزایش یافت و انواع و اقسام این قرص در بازار قاچاق مشاهده شده است.
ر: اثرات ناشی از مصرف شیشه :
بیمار معمولا چشم های قرمز ، چهره ی برافروخته و عرق آلود ، دهانی خشک ، دندان هایی پوسیده و لثه هایی خراب دارد . تند صحبت میکند و خیلی زود عصبانی می شود . در کوتاه مدت به دلیل آشفتگی های ذهنی ، فراموشکاری ، مسئولیت ناپذیری ، پرخاشگری، توهم و هذیان موقعیت اجتماعی ، شغلی ، تحصیلی و حتا روابط زناشویی او به خطر می افتد .
توهم : بیمار چیزهایی می بیند یا می شنود که وجود خارجی ندارد . مثلا مرد غریبی را در منزل خود می بینند و به پشت بام می رود و از مردم کمک طلب میکند.
هذیان : بیمار اعتقادات عجیب و غریبی پیدا میکند ، مثلا فکر میکند دست هایش شفا بخش شده است ، میتواند آینده را پیشبینی کند ، ذهن افراد را به راحتی بخواند . فکر میکند که دیگران قصد آزار او را دارند یا همسرش به او خیانت میکند . ممکن است فکر کند هنر پیشه ی معروفی است.
بی خوابی: این افراد از بی خوابی و ناتوانی در خواب رفتن رنج میبرند
بی اشتهایی شدید و کاهش وزن
رعشه و لرزش دست
افسردگی و اضطراب
پیری زودرس
خشونت
افزایش آسیب پذیری در برابر بیماری های عفونی (به دلیل نقص سیستم ایمنی)
ضعف حافظه و یادگیری
نارسایی کبد و کلیه
تشنج
ژ : چند نکته :
شیشه اعتیاد آورترین ماده ی مخدراست .رانندگی پس از مصرف شیشه بسیار خطرناک است مصرف شیشه در دوره ی بارداری میتواند موجب نقص مادرزادی ، زایمان زودرس و یا مرده زایی شود .بیمارانی که به طور مزمن شیشه مصرف میکنند ،معمولا بیماری خود را انکار میکنند . مصرف طولانی مدت شیشه موجب کاهش علایق، کاهش مسئولیت پذیری و توجه در امور خانوادگی، شغلی و تحصیلی می شود.
تا امروز برای این گروه از معتادان درمان دارویی پیدا نشده است ، و بهترین درمان برای آن ها مداخلات شناختی رفتاری است.
بهتر است پس از مصرف شیشه ، از نوشیدن الکل خودداری شود. به علت تشدید کم آبی بدن یک بار مصرف آن تا ۸۰ درصد احتمال استفاده ی مجدد را افزایش میدهد.
اعتیاد به آن بیشتر جنبه ی روانی است .
شیشه باعث کم شدن یا خنثی شدن عوارض بد کراک یا هرویین نمی شود .
برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران بهتر است مهارت های زندگی را فرا بگیریم .
برای افزایش لذت جنسی راه کار های روان شناختی و دارویی خوب و سالمی وجود دارد .[۴۱]
۳-۳-۲-مواد از نوع دیگر
انواع مواد مخدر که از برگ ، گل ، ریشه گیاهان و یا از طریق شیمیایی و صنعتی تهیه میگردد بیشمار و اهم آن ها عبارتند از:
الف) تریاک: تریاک که از گرزهی خشخاش تهیه میشود، در آب و هوای مختلف کشت و با وافور به طرز خاص یا به صورت حبه مصرف میشود.
معروفترین مشتقات تریاک عبارتند از:
الف – مرفین : در سال ۱۸۰۵ مرفین از تریاک تهیه شد. از هر یک کیلو تریاک، یک کیلو مرفین تهیه میگردد که زیر جلد تزریق و یا از طریق دستگاه گوارش جذب بدن میشود. مرفین بعد از استعمال، در فاصله۱۵ تا ۳۰ دقیقه، اثرات تخدیری خود را در سیستم عصبی به جای میگذارد.[۴۲]
ب- هروئین: در سال ۱۸۹۸ هروئین ( کلمه یونانی یعنی سمبل قدرت ) از مرفین ساخته شد. هروئین به طریق شیمیایی در لابراتوارهای خاص با ترکیب آنهیدرید آسهتیک و مرفین تهیه میگردد. هروئین ۳ تا ۵ برابر قویتر از مرفین بوده و از راه استنشاق و یا تزریق زیر جلدی و یا خوراکی به مصرف میرسد.
ج- حشیش: حشیش از سرشاخههای گلدار و یا به میوه نشسته شاهدانه تهیه میشود. گیاه شاهدانه در کشورهای خاورمیانه مخصوصاً افغانستان و هند میروید. گیاه شاهدانهی هندی در هنگام گل کردن دارای بوی تندی است و بر حسب استفاده از قسمتهای مختلف آن مانند ساقه، دانه ، برگ ، سرشاخه گلدار ، مواد مشابه مختلفی تهیه میشود که در آمریکا و بلژیک ماری جوانا، در هند شانک و شارا ، در الجزایر و مراکش کیف و در اروپا ، کراک نامیده میشود. حشیش در چپق یا پیپهای مخصوص و یا به شکل سیگار مصرف میشود.
د- کوکائین : کوکائین از برگ کوکا که در آمریکای جنوبی ، جامائیکا، سیلان و جاوه کشت میشود، تهیه میگردد. برگ کوکائین را بومیان مناطق مذکور میجوند. گیاه مذکور ابتدا به عنوان داروی مسکن مصرف میشد، بعدها معتادین با جویدن برگ ، استنشاق از راه بینی و یا تزریق زیرجلدی و یا داخل ورید و خوردن با آب روزی۱ الی ۵ گرم در سه نوبت آنرا مصرف کردند. ر- داروهای اعتیادآور: انواع بیشماری از داروهایی که از مشتقات تریاک به دست میآیند به طور شیمیایی تهیه و تجویز میشوند و بسیاری از معتادین به تریاک و مشتقات آن نیز، برای رهایی از چنگ اعتیاد، داروهای روانگردان را جایگزین آن میکنند و به مصرف دارو وابستگی روانی پیدا میکنند که در حقیقت تغییر اعتیاد است. معروفترین داروهای اعتیادآور عبارتند از:
الف – داروهای محرک:
این گونه داروها ایجاد بیخوابی نموده ، حالت هیجان در شخص تولید میکند که معروفترین آن آمفهتامین است. آمفهتامین در سال ۱۹۳۰ برای درمان افسردگی ، تب یونجه و تحرک سیستم عصبی تجویز شد و بعدها جز مواد مخدر اعلام شد. آمفهتامین به صورت قرص یا آمپول مورد مصرف قرار میگیرد.