چابکی: چابکی رهبر توانایی در منعطف بودن، پاسخگو بودن، وفقپذیری و نشان دادن ابتکار در طی زمانهای عدم اطمینان و متغیر است. رهبران چابک حرکت ابدی را از طریق خواندن واقعیتهای جدید یک موقعیت و تغییر سریع توجهات، دیدگاه و رفتارشان که متناسب با محیط متغیر است مدیریت میکنند.
جهندگی یا حالت ارتجاعی (بهبود): جهندگی توانایی غلبه بر موقعیتهای منفی یا بهبود سریع در نتیجه تغییر ناپایدار است. رهبران بهبود از گذشتن نسبت به مشکلات پرهیز میکنند، خیلی خوب بر بحرانها غلبه میکنند و سطوح بالای انرژی را تحت فشار ثابت حفظ و تقویت میکنند. .
دوراندیشی: دوراندیشی توانایی در ایجاد و حفظ کیفیت بالا در نگرش رو به جلو و پیش بینی ظهور فرصتها و تهدیدات، از طریق پویش مداوم اکو سیستم کسب وکار برای توسعهها و تمایلات جدید است. رهبران متمرکز بر آینده بر نتایج بلندمدت و داشتن سطح بالایی از چشمانداز پیرامونی و حس تیزهوشی متمرکزاند.
تسلط بر نفس: تسلط بر نفس هوشیاری یکپارچگی ذهن، بدن و روان است که همافزایی شخصی را پرورش میدهد و بهینه سازی می کند. آن مستلزم آگاهی و تسلط بر احساسات، کنترل تفکرات، بازتاب تفکرات، تمرکز همیشگی بر رشد خود و توانمندسازی و توسعه دیگران است.
بومیسازی: بومیسازی در اصل توانایی کار کردن به طور مؤثر هم در محیط محلی و هم در محیط جهانی است. آن محلی فکر کردن، جهانی عمل کردن و بالعکس است. آن مستلزم درک و توجه عمیق برای هردو محتوای فوری و گسترده از تصمیمات و فعالیتها، توازن تقاضاهای متناقض و رقابتی، و تمرکز همیشگی بر یکپارچگی نیازهای کسبوکار، اجتماعی و محیطی است.
بینش: بصیرت و بینش توانایی در بهره برداری کردن از ظرفیت دانش فطریمان (از قبیل منابع درونی و دانش ضمنی) به منظور دستیابی به دانش بدون تفسیر منطقی است. بینش مستلزم سطح بالایی از حساسیت طبیعی و توانایی در به حالت تعویق در آوردن قضاوت است.
حضور: حضور قابلیت چند وجهی است که رهبران را به شیفته شدن در توجه به دیگران قادر میسازد و به طور کامل متمرکز بر لحظات است. حضور مستلزم پرورش توجه، آگاهی و مشاهده متمرکز است.
قدرت خلاقیت: رهبری خلاق توانایی در نگریستن به موقعیتها از دیدگاه های متعدد است و از رهیافتها و راه حلهای منحصر بفرد به مسئله نشأت میگیرد. رهبران خلاق یک چشمانداز نادر و سرزنده دارند، که به درک آن ها از جهان در شیوه های جدید و جذاب کمک می کند. آن ها خلاقیت و تصویرسازی را تشویق و القاء میکنند (O’Brien and Robertson, 2009: 373-6).
کالج سلطنتی پزشکان و جراحان کانادا، چارچوب شایستگی را معرفی کردند که این چارچوب به عنوان مبنایی برای اعتبار، ارزیابی، بازرسیها، آموزش، توسعه مداوم استانداردهای حرفهای، و برنامه های آموزشی به کار گرفته شده است. شش نقش- حرفهای، تسهیلکننده، هماهنگکننده، مدیر، حامی بهداشت و محقق- با شایستگیهای مرتبط به منظور فراهم آوردن نقش مرکزی “متخصص پزشکی” ترکیب میشوند.
هیئت اتحادیه ملی مشاوره در انجمن پزشکان دانمارکی، نیز نوعی مدل رهبری را توسعه دادند که پنج شایستگی اصلی رهبری را در بر میگرفت: (۱) رهبری شخصی؛ (۲) رهبری در محتوای سیاسی؛ (۳) رهبری کیفیت؛ (۴) رهبری تغییر؛ و (۵) رهبری حرفهایها. آن همچنین هشت نقش را برای مشاوران به عنوان یک رهبری حرفهای (که مشابه نقشهای پزشکان کانادایی بود) برشمرد: (۱) متخصص پزشکی؛ (۲) حرفهای؛ (۳) رهبر/ مدیر؛ (۴) تحصیلات دانشگاهی؛ (۵) همکاری؛ (۶) ارتباط؛ (۷) ارتقای سلامت؛ و (۸) مشاور.
چارچوبهای شایستگی همچنین در کانادا و آمریکا توسعه یافتهاند که در همه حرفه های بهداشت سلامت به کار گرفته شدهاند. انجمن رهبران سلامت آمریکایی بریتانیایی چارچوب قابلیت های رهبری در حوزه بهداشت برای رهبران ارشد اجرایی را توسعه دادند، و مرکز ملی رهبری مراقبت بهداشتی در آمریکا مدل شایستگی رهبری بهداشت را توسعه دادند. هدف هریک از این چارچوبها تعریف رفتارها، مهارت های کلیدی، قابلیتها و شایستگیهای دانشی/ فنی رهبران شایسته میباشد.
در آمریکا، بررسی که توسط مککننا (۲۰۰۴) بر روی توسعه شایستگیهای رهبری پزشکان صورت گرفت، نه شایستگی بسیار مهم را برای رهبران پزشک شناسایی کردند که عبارتند از: (۱) مهارت های ارتباطی و میان فردی؛ (۲) اخلاق حرفهای و مسئولیت اجتماعی؛ (۳) یادگیری پیوسته و بهبود؛ (۴) توانایی در ایجاد ائتلافات و حمایت از تغییر؛ (۵) برتری در حوزه پزشکی؛ (۶) توانایی در انتقال چشمانداز روشن؛ (۷) تصمیم گیری و حل مسئله مبتنی بر سیستم؛ (۸) توانایی در بیان نیازهای ذینفعان متعدد؛ و (۹) فراست مالی و مدیریت منابع.
در استرالیا، بررسی که توسط کالج پادشاهی استرالیایی انجام شد، ارتباطات، مهارت های رهبری شخصی، توانایی در بکارگماشتن کارکنان، تفکر استراتژیک و مهارت های تحلیلی به عنوان شایستگیهای مهم برای مدیران پزشک شناسایی شد (Clark and Armit, 2010: 119-120).
شایستگیهای رهبری که توسظ مینتزبرگ شناسایی شدند، مهارت های هشتگانه را شامل می شود که عبارتند از؛ به دقت نگریستن، رهبری، وضوح تعارض، پردازش اطلاعات، تصمیم گیری غیر ساختارمند، تخصیص منابع، کارآفرینی، و درونگرایی یا دروننگری (Cuong and Swierczek, 2008: 160).
در بررسی که توسط کونتینو (۲۰۰۴) انجام گرفت شایستگیهای رهبری در حوزه پزشکی تحت چهار عنوان کلی شناسایی شدند که در ذیل به آن ها اشاره می شود: (۱) مهارت های مدیریت سازمانی: مدیریت زمان و اولویت قائل شدن برای کارها به طور مناسب، مدیریت اطلاعات به منظور فایده رساندن به عملیات واحدها و مدیریت کارکنان، مدیریت منابع انسانی از طریق ارتقاء افراد و درگیر کردن کار تیمی مطابق سیاستها و رویه ها، مدیریت و انجام تغییر به منظور بهبود عملیاتها، مدیریت درآمد و هزینه بر طبق بودجه، مدیریت فناوری و تجهیزات در کاهش خطاها، رسیدن به کارایی، و موافقت با اهداف بودجه؛ (۲) مهارت های ارتباطی: ارتباط مؤثر اهداف و مقاصد واحدها و اینکه چگونه آن ها با چشمانداز و مأموریت سازمان متناسب میشوند، ارتباط برقرار کردن و پشتیبانی از ساختار سازمانی و ارتقاء اعتماد و صداقت از طریق واژه ها و فعالیتها، ارتباطات و ارتقاء یادگیری مسمتر، ارتباطات و ارتقاء تغییر مؤثر؛ (۳) تحلیل داده/عملیات و مهارت های برنامه ریزی استراتژیک: به کارگیری داده های درونی متناسب به منظور ارزیابی عملیات، جستجوی راه حلها و فرصتهای کسب و کار جدید هم از درون و هم از بیرون، به کارگیری مهارت های تفکر انتقادی مؤثر و استراتژی های تصمیم گیری، ارزیابی و پیش بینی تاثیر تغییر قبل از اجرا و پاسخ مناسب به پیامدهای غیر منتظره، برنامه ها و ارزیابی برنامه کسب و کار واحدها؛ (۴) مهارت های ایجاد/رویایی: ایجاد فرصت برای کارکنان، ایجاد چشمانداز برای واحد یا بخش، ایجاد ارزش برای مشتریان، ایجاد کیفیت بواسطه بهبود مستمر، برنامه های کاهش خطا، ایجاد ارتباط مؤثر با همکاران و شرکای تجاری (Contino, 2004: 53).